Բայական -վ- մասնիկի ձևաբանական զարգացումը հայերենում

Authors

  • Յուրի Ավետիսյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2024.15.3.079

Keywords:

բայական –վ- մասնիկը, գրաբար, միջին հայերեն, ձևաբանական զարգացում, սեռային նշանակություն, կրավորական բայեր, կրավորակերպ չեզոք, կրկնասեռ բայեր, կրավորական կառույց, երկանդամ կրավորական, եռանդամ կրավորական

Abstract

-Վ- քե­րա­կա­նա­կան մաս­նի­կի ու­սում­նա­սի­րութ­յու­նը բա­ցա­ռիկ կար­ևո­րութ­յուն ու­նի ար­դի հա­յե­րե­նի ձևա­բա­նա­կան և շա­րահ­յու­սա­կան հա­մա­կար­գե­րի մի շարք ի­րո­ղութ­յուն­ներ խո­րութ­յամբ հաս­կա­նա­լու հա­մար։ Հար­ցին անդ­րա­դար­ձել են շատ քե­րա­կան­ներ՝ մաս­նա­վո­րա­պես բա­յի սե­ռա­յին կար­գի տա­րա­տե­սակ դրսևո­րում­նե­րի՝ կրա­վո­րա­կան և կ­րա­վո­րա­կերպ չե­զոք­նե­րի, անդ­րա­դարձ և փո­խա­դարձ չե­զոք սե­ռի բա­յե­րի և, առ­հա­սա­րակ, կրկնա­սեռ բա­յե­րի նկա­րագ­րութ­յան ա­ռիթ­նե­րով։ Հար­ցը քննարկ­վել է, բնա­կա­նա­բար, նաև շա­րահ­յու­սա­կան մա­կար­դա­կում՝ կրա­վո­րա­կան և ներ­գոր­ծա­կան կա­ռույց­նե­րի, դրանց փոխ­հա­րա­բե­րութ­յան և ն­ման այլ խնդիր­նե­րի առն­չութ­յամբ։ Սա­կայն սխալ­ված չենք լի­նի, ե­թե ա­սենք, որ այդ մաս­նի­կի ծագ­ման և­ ի­մաս­տա­յին-քե­րա­կա­նա­կան զար­գաց­ման յու­րա­հատ­կութ­յուն­նե­րը տա­կա­վին ամ­բող­ջա­կան քննութ­յան նյութ չեն դար­ձել։ Սույն հոդ­վա­ծը այդ­պի­սի մի քննութ­յուն է, ո­րը նպա­տակ ու­նի նաև ի մի բե­րե­լու և­ ամ­բող­ջաց­նե­լու ե­ղած տե­սա­կետ­նե­րը։

Author Biography

Յուրի Ավետիսյան, Երևանի պետական համալսարան

բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԵՊՀ հայոց լեզվի ամբիոնի վարիչ

References

Գ․ Սևակ, Ժամանակակից հայոց լեզվի դասընթաց (վերահրատ․), Եր․, 2009, էջ 278։

«Ակնարկներ միջին գրական հայերենի պատմության», հ․ Ա, Եր․, 1972, էջ 302։

«Ակնարկներ միջին գրական հայերենի պատմության», հ․ Ա, էջեր 310-313, 375-376։

Ա․ Այտընյան, Քննական քերականություն աշխարհաբար կամ արդի հայերեն լեզվի, Եր․, 1987, էջ 73։

Ա․ Աբրահամյան, Հայերենի դերբայները և նրանց ձևաբանական նշանակությունը, Եր․, 1953, էջ 204-212, 390-391, նույնի՝ Բայը ժամանակակից հայերենում, գիրք I, , Եր․, 1962, էջ 619, Ս․ Ան-թոսյան, Բայը և նրա խոնարհման համակարգը//Ակնարկներ միջին գրական հայերենի պատ-մության, հ․ 1․, Եր․, 1972, էջ 302, 374-376։

Ա․ Աբրահամյան, Հայերենի դերբայները և նրանց ձևաբանական նշանակությունը, էջ 211։

«Ակնարկներ միջին գրական հայերենի պատմության», հ․ Ա, էջ 302, 380։

Հ․ Աճառյան, Լիակատար քերականություն հայոց լեզվի, հ․ 4, Բ, Եր․, 1961, էջ 7-8։

Ստ․ Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան, հ․ 1-4, Եր․, 1944։

Ա․ Աբրահամյան, Բայը ժամանակակից հայերենում, գիրք I, էջ 660-661։

Էդ․ Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Եր․, 1976։

Ա․ Աբրահամյան, Բայը ժամանակակից հայերենում, գիրք I, էջ 618-619։

Downloads

Published

2024-11-11

How to Cite

Ավետիսյան Յ. (2024). Բայական -վ- մասնիկի ձևաբանական զարգացումը հայերենում . Բանբեր Երեւանի համալսարանի. Բանասիրություն, 15(3 (45), 79–87. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2024.15.3.079

Issue

Section

Լեզվաբանություն

Most read articles by the same author(s)