From the History of the Textbooks Compiled to Teach Persian Language to Armenians (The Manuscript № 306 "Persian and Armenian Grammar)

Authors

  • Astghik Geghamyan Yerevan State University

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2023.14.3.097

Keywords:

grammar, manuscript, study guide, dictionary, school, written Persian, Arabic script, literary work, Golestan

Abstract

Among Iranian Armenians in the 16th-17th centuries, the revival of the Armenian school, which aimed to preserve the national, religious, and cultural identity of the Armenians in a Persian-speaking environment, also characterized national education and printing. Armenians living on the borders of the Iranian regime were forced to master spoken Persian due to the need for daily communication. Later, knowledge of written Persian also became relevant, as evidenced by a unique manuscript number 306 "Persian and Armenian Grammar" preserved in the scriptorium of Amenprakich Monastery of Saint New Julfa.  It was written in 1846. In Batavia, led by Patriarchate Father Nurses and Father Yovhannu Surenian and written by Georg Avetian Zakarianz Jughaetsi. In the preface, the information left by Gevorg Avetyan Zakaryants testifies that in the 19th century, there were completely new demands for the use of Persian among Iranian Armenians:  "My second country  New Julfa , there schools  established in  New Julfa by  a thoughtful and brave shepherd, children from our beloved nation will learn Persian apart from our Armenian." 

The manuscript consists of Persian grammar, versification, a Persian-Armenian dictionary, a translation, and the contents of Chapter 8 of Saadi’s “Golestan’’.  It is noteworthy that the manual begins with the teaching of the Persian alphabet and can be considered a holistic guide for teaching Persian.

In the article, based on the manuscript textbook and lists of school subjects that have reached us, it is possible to determine the period when the Arabic script and the written Persian language became part of the educational work among the Armenians. Through the presentation and examination of the material found in the manuscript, the methodology of teaching written Persian among Iran-speaking Armenians is also introduced, comparing it with other Persian textbooks created for the locals in the same period. When studying the content of the manuscript, it is also important to understand how much "Golestan" contained in the textbook served as a teaching tool in the Armenian environment.

Author Biography

Astghik Geghamyan, Yerevan State University

Lecturer of YSU Chair of Iranian Studies

References

Հայ ժողովրդի պատմություն, IV հատոր, Եր., 1972, էջ 33

Լեո, Հայոց պատմություն, III հատոր, Եր., 1969, էջ 429

Հ. Կիրակոսյան, Մատենադարանի հայատառ պարսկերեն Ավետարանի ձեռագրերը, Եր., 2020, էջ 54-63

Հ. Կիրակոսյան, Պարսկախոսությունը Շիրվանի հայ բնակչության շրջանում (ԺԸ դար), Գիտական Արցախ, № 4(7), Արցախ, 2020, էջ 83-92

Լ. Մինասյան, Պատմություն Նոր Ջուղայի հայոց ազգային երկսեռ դպրոցների 1880-1985,Նոր Ջուղա, 1985, էջ 57-58

Յ. Տէր Յովհանեանց, Պատմութիւն Նոր Ջուղայու որ Յաս¬պահան, հ.2, Նոր Ջուղա, 1881, էջ 255։

Տ․ Աբգարեանց, Նոր-Ջուղայի դպրոցները,Նոր-Ջուղա, 1914, էջ 10։

Պ․ Պետրոսեան, Պատմութիւն Նոր Ջուղայի, աշխատասիրած հանգուցեալ պրն. Յարութիւն Թ. Տէր Հանհանեանից, հ. 2, Նոր Ջուղա, 1881, էջ 280։

Ցուցակ Ձեռագրաց Նոր-Ջուղայի Ս. Ամենափրկիչ վանաց թանգարանի, հ. Բ., կազմեց Լ. Գ. Մինասեան, խմբ.՝ Օ. Ս. Եգանեանի, Վիեննա, 1972, էջ 2-3:

Տնտեսութիւն մարդկային կենաց, Խրատք պիտանիք, թարգմանեալքի Սինէացւոց լեզուէ հանգղիական բարբառ փոխեաց ի մերս Գէորգ Աւետ Զաքարեան, Ջուղայեցի ի Պաթաւիա, ի Վենետիկ, 1845, 76 էջ

Գ. Աւետեան Զաքարեանց, Յանդիմանութիւն անձին, Կալկաթա, 1846, 53 էջ

Գ. Աւետեան Զաքարեանց, Ջավա կամ ընդհանուր ծանօթութիւն բազմակղզի ծովու Արեւելեան Հնդկաց՝ ուր շարժի Հոլանդացւոց տէրութիւն, Կալկաթա, 1852, 339 էջ

Գ. Աւետեան Զաքարեանց, Կարգադրութիւն առողջութեան, Երուսաղեմ,1871, 262 էջ։

Գ. Աւետեան Զաքարեանց, Մարգարէական Յարակցութիւն ընդ մէջ Հին եւ նոր Կտակարանաց, Երուսաղեմ,1875, 83 էջ։

Կ. Ջուղայեցի, Աշխարհաժողով, աշխ. Ս. Բալդարյանի, Եր․, 2021, էջ 105, 116, 185

Ռ. Աբրահամյան, Ինդոնեզիայի հայ գաղթօջախների պատմությունից, ՊԲՀ, հ.1, Եր․, 1992, էջ 33-41

Գ. Աւետեան Զաքարեանց, Պարս[կ]երէն եւ հայերէն քերականութիւն (Ս. Ամենափրկիչ, Հմր306), Բատավիա, 1846, էջ 3

Ferešte Nurāyi, tahγiγ dar afqār-e Mirzā Malqom Xān Nāzemaddovle, Tehrān, 1352/1973, էջ 104

Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հ. 10, Եր․, 1959, էջ 612-613

Բ. Չուգասզյան, Րաֆֆին պարսից մշակույթի և գրականության մասին, ԼՀԳ 1, Եր․, 1987, էջ 19-20

Հ. Կիրակոսյան, Ա. Սարգսյան, Միջնադարյան պարսկերեն-օսմաներեն երկլեզու բառարանները որպես կրթական գործիքներ (ըստ Մատենադարանի արաբատառ ձեռագրաֆոնդի ուշմիջնադարյան պարսկերեն-օսմաներեն բառարանների), Հայագիտության հարցեր 2 (11), Եր․, 2017, էջ 39-47

А. Н. Сухоруков, А. Б. Сухорукова, История изучения грамматики персидского языка в Иране и сопредельных с ним странах до конца 19 века, «Филология. Социальные коммуникации», том 25 (64), № 3, ч. 1, 2012 թ․, էջ 276

William Jones, A Grammar of the Persian Language, London, 1771, 232 էջ

Г. Меликян, А. Хромов, История преподавания персидского языка в Лазаревском институте восточных языков, ԲԵՀ, (67), Եր․, 1989, էջ 189

Սանթրոսյան Մ., Արևելահայ դպրոցը 19-րդ դարի առաջին կեսին, Երևան, 1964, էջ 386

P. Babinski, Ottoman Philology and the Origins of Persian Studies in Western Europe: The Gulistān’s Orientalist Readers, 2019

Munir Drkić, “Caught between Two Empires: The Teaching of Persian in Bosniaat the Time of Transition from Ottoman to Austro-Hungarian Rule”, Diyâr 2/2, 2021, էջ 186-207

Ш. Ходжамуродова, Особенности изучения и переводы «Гулестан»-а Саади в Китае, автореферат, Душанбе, 2020, էջ 5

Ա. Մինասյան, Պարսկական դասական քնարերգությունը հայերեն, ԼՀԳ, հ. 4, 1991, էջ 36-37

Բ. Չուգասզյան, Հայ-իրանական գրական առնչություններ (V-XVIII դդ.), Եր․, 1963, էջ 200

Published

2023-11-15

How to Cite

Geghamyan, A. (2023). From the History of the Textbooks Compiled to Teach Persian Language to Armenians (The Manuscript № 306 "Persian and Armenian Grammar). Bulletin of Yerevan University B: Philology, 14(3 (42), 97–109. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2023.14.3.097

Issue

Section

Linguistics