Ռոմանտիկ սիրո փիլիսոփայական-մարդաբանական մեկնաբանությունը Սրբուհի Տյուսաբի և Սիպիլի վեպերում

Authors

  • Նաիրա Համբարձումյան ՀՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտ
  • Սիրանուշ Փարսադանյան ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտ

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2023.14.1.023

Keywords:

Սրբուհի Տյուսաբ, Սիպիլ, ռոմանտիկ սեր, արևմտահայ կին հեղինակներ, փիլիսոփայական-մարդաբանական մեկնաբանություն, սուբյեկտ, սուբյեկտիվություն

Abstract

Ուսումնասիրության նպատակն է՝ 19-րդ դարի երկրորդ կեսին ապրած և ստեղծագործած արևմտահայ կին հեղինակների՝ Սրբուհի Տյուսաբի «Մայտա», «Սիրանուշ», «Արաքսիա կամ վարժուհի», և Սիպիլի «Աղջկան մը սիրտը» վեպերի օրինակով ցույց տալ ռոմանտիզմի դարաշրջանի գրական տեքստերը՝ որպես ռոմանտիկական սիրո փիլիսոփայական-մարդաբանական մեկնաբանության և մշակութաբանական ֆենոմենի ձևավորման հնարավորություններ, ինչպես նաև՝ ընդգծել ռոմանտիկ սիրո և ռոմանտիկ դիսկուրսի խորքային կապը անհատի ինքնիրացման կարիքների և հնարավորությունների հետ:

Ուսումնասիրության խնդիրն է՝ փիլիսոփայական-մարդաբանական դիսկուրսի միջոցով ընդգծել ռոմանտիկ սիրո արտահայտություններով պայմանավորված այն բոլոր փոփոխությունները, որոնք նյութականացվում և իրացվում են արևմտահայ կին հեղինակների վեպերում և առկա են սուբյեկտ և սուբյեկտիվություն կատեգորիաների իմաստաբանական տիրույթների բազմաչափության մեջ:

Ուսումնասիրության արդիականությունը պայմանավորված է ժամանակակից մարտահրավերների տիրույթում 19-րդ դարի երկրորդ կեսի ռոմանտիկական վեպի նորովի բացահայմամբ, ինչը պատմամշակութային համատեքստում հակադրվում է վերլուծության ավանդական մոդելին: Արևմտահայ կին հեղինակների՝ Սրբուհի Տյուսաբի և Սիպիլի, ռոմանտիկական տեքստերը (վեպերը) ուսումնասիրել ենք փիլիսոփայական-մարդաբանական պատկերավորման, կանանց ազատագրության համատեքստում սոցիալ-մշակութային և աշխարհայեցողական փոխակերպությունների, ինչպես նաև՝ նշանագիտության տեսանկյուններից:

Author Biographies

Նաիրա Համբարձումյան, ՀՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտ

Բանասիրական գիտութ. թեկն., դոցենտ, ՀՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող

Սիրանուշ Փարսադանյան, ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտ

Ասպիրանտ, կրտսեր գիտաշխատող

References

Beauvoir, Semone De (1956) The Second Sex: Translated and Edeted by H.M. Parshley. Jonatan Cape: Thirty Bedford Square London. London. 701.

Gasset, Jose Ortega Y (2012) On love: aspects of a single theme, Publisher: Martino Fine Books. 204.

Giddens, Anthony (1992) The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies, Stanford University Press, Stanford, California. 212.

Шлегель, Ф (1980) Речь о мифологии. Литературные манифесты западноевропейских романтиков. М.: Изд-во Моск. ун-та. 639.

Jung, C G (1957) Anima and Animus, N.Y.: Spring Magazine; Binswanger H (1963) Positive Aspects of the Animus. N.Y.: Spring Magazine; Hillman J (1973) Anima. N.Y.: Spring Magazine.

Rowland, Susan (2022) Teaching Jung: Edited by Kelly Bulkeley and Clodagh Weldon: Chapter 2: Anima, Gender, Feminism, Oxford Academic: 169-182.

Սիպիլ (1891) Աղջկան մը սիրտը, Կ. Պոլիս, տպ. Ճիվէլէկեան, 251:

Stendal (1920) On Love, Translated from the French with an Introduction and Notes by Philip Sidney Woolf and Cecil N. Sidney Woolf, M. A., Fellow of Trinity College, Cambridge. New York. Brentano’s: First Published 1915, Reprinted Printed in Great Britain at The May flower Press, Plymouth: William Brendon & Son, 336.

Solomon, R (2005) Subjectivity, in Honderich: United Kingdom: Ted. Oxford Companion to Philosophy: Oxford University Press: 900.

Տյուսաբ, Ս (1883) Մայտա, Կ. Պոլիս, տպ. Զարդարեան, 249:

Տյուսաբ, Ս (1885) Սիրանոյշ, Կ. Պոլիս, տպ. Նշան Կ Պէրպէրեան, 408:

Downloads

Published

2023-04-14

How to Cite

Համբարձումյան Ն. ., & Փարսադանյան Ս. (2023). Ռոմանտիկ սիրո փիլիսոփայական-մարդաբանական մեկնաբանությունը Սրբուհի Տյուսաբի և Սիպիլի վեպերում. Բանբեր Երեւանի համալսարանի. Բանասիրություն, 14(1 (40), 23–34. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2023.14.1.023

Issue

Section

Գրականագիտություն