ԹՈՒՐՔԻԱ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ՓՈՒԼԸ․ 2021 Թ. «ՇՈՒՇԻԻ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐԸ»

Authors

  • Ռեմա Առաքելյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.143

Keywords:

Թուրք-ադրբեջանական դաշինք, երկկողմ համագործակցություն, ԼՂ հակամարտություն, ագրեսիա, Շուշի, օկուպացիա, 44-օրյա պատերազմ, հռչակագիր

Abstract

1990-ականների սկզբին Թուրքիան Հարավային Կովկասում իր դիրքերը ամրապնդելու համար ջերմ հարաբերություններ հաստատեց Ադրբեջանի հետ, որը հանդիսանում էր ամենահարմար դաշնակիցը Թուրքիայի համար։ 2002 թ. ԱԶԿ-ի իշխանության գալով հարաբերությունները թևակոխեցին նոր փուլ և ակտիվ համագործակցություն ստեղծվեց տրանսպորտի, էներգետիկայի, քաղաքական ու ռազմական ոլորտներում: 2010 թ. երկու երկրների միջև կնքվեց ռազմաքաղաքական պայմանագիր փոխօգնության մասին, որի կետերը հակասում են ՀՀ-ի շահերին և հանդիսանում են սպառնալիք ՀՀ-ի և Արցախի անվտանգությանը։ Թուրքիան տարիներ շարունակ զինեց և նախապատրաստեց Ադրբեջանին 2020 թ. լայնածավալ պատերազմի։ Թուրք-ադրբեջանական տանդեմը պատերազմում հաղթանակից հետո ստորագրեց Շուշիի հռչակագիրը, ինչն էլ ազդարարում է երկկողմ հարաբերությունների որակապես նոր փուլ և այսպիսով եղբայրական հարաբերությունները վերաճում են ռազմաքաղաքական դաշինքի։

References

Բաղդասարյան Լաուրա, «Երկակի հաշվապահություն» անվտանգության հին ու նոր զգացողություններում», Երևան, 2010: https://hetq.am/hy/article/48508?fbclid=IwAR3pILLQ44iukb2oSn2kumFIpCKSodKSkb1Ru_6Kv3a1tkI4sREMsChzQo

Գեղամյան Վարուժան, Էլբակյան Էդգար, Իգիթյան Կարեն, Մելքոնյան Սերգեյ, Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացը, Երևան, 2022, 90 էջ։

Թուրք-ադրբեջանական համաձայնագրի համար Շուշին պատահական ընտրված չէր. https://www.aravot.am/2021/06/24/1200888/?fbclid=IwAR2gUyZR_2Ei8vg8eEJGJBm5W0Grswy_b1M-09ciYNKS0pYo9Xf_5pYBjKU

Թուրքիայի մասնակցությունը պատերազմին․ Մաս Գ․, Բահթիյար Էրսայ։ https://razm.info/150627?fbclid=IwAR2WT5rEMybXdvqeHRKfDlADA7MhFkrDbhmX qfw-27J26QhVrel8piSUKqY

Քեռյան Գարիկ, Ադրբեջանի ռազմական դոկտրինը, Մեսրոպ Մաշտոց համալսարանի լրատու, Երևան, 2020, էջ 154-160:

Azerbaycan’dan Türk Hava Kuvvetleri personeline ‘savaş hizmetleri madalyası’. https://www.sabah.com.tr/amasya/2021/08/21/azerbaycandan-turk-hava-kuvvetleripersoneline-savas-hizmetleri-madalyasi

Karabağ Savaşı Zafer Geçidi bugün Azerbaycan'da yapıldı. https://turkicstates.org/tr/haberler/karabag-savasi-zafer-gecidi-bugun-azerbaycanda-yapildi_2129?fbclid=IwAR28dcD_iNg6GFP3Sxu6QFApnDXKGCgol69JwejerQOvIzTOiCIIx-T_Gs8

Şuşa Beyannamesi maddeleri! https://www.cnnturk.com/turkiye/susa-beyannamesi-nedir-ne-demek-turkiye-azerbaycan-arasinda-imzalanan-susa-beyannamesi-maddeleri?fbclid=IwAR0bl-P4j3xsVN2Jr_M19Z1KslypaeGUiogV74gKsdYolYA8xIXWhsbFGf8

Zeynalova Aytekin, Şuşa Zirvesi Odağında Azerbaycan-Türkiye İttifakı ve Uluslararası Etkisi, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, Ankara, 2022 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2348308

Роль Турции в конфликте между Азербайджаном и Арменией. https://www.vesti.ru/article/2473413?fbclid=IwAR3qG5wqZ8fAd3QX5sPyTZi_DoLg_o djB7MUGmm8fxpxVgoaMaqck6XBNeU

Франция призвала Турцию не обострять конфликт в Карабахе. https://lenta.ru/news/2020/10/25/paris/?fbclid=IwAR0dMHM1MtuloIoVu_crQy5Wvq1 bei7rvGsfEv6d_Kud0s1LTasYC3iSX

Downloads

Published

2023-10-09

How to Cite

Առաքելյան Ռ. (2023). ԹՈՒՐՔԻԱ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ՓՈՒԼԸ․ 2021 Թ. «ՇՈՒՇԻԻ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐԸ». Արևելագիտության հարցեր, 23(1), 143–155. https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.143