Հանրային իրավունքի իրավաբանական անձանց քաղաքացիաիրավական պատասխանատվությունը

Abstract

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության (06.12.2015թ. փոփոխություններով) 180-րդ հոդվածի 2-րդ մասում սահմանված է՝ «Համայնքը հանրային իրավունքի իրավաբանական անձ է», իսկ 189- րդ հոդվածի 3-րդ մասում սահմանված է, որ հանրային իրավունքի իրավաբանական անձ է նաև միջհամայնքային միավորումը: Բնական է, որ հանրային իրավունքի իրավաբանական անձի կատեգորիան չի կարող սահմանափակվել միայն այդ անձանցով: ՀՀ օրենսդրության մեջ դրա ամրագրումը պետք է հանգեցնի նաև դրանց տեսակների առավել ամբողջական սահմանմանը, որպիսիք, ըստ մեզ, պետք է համարվեն պետությունը, մունիցիպալ կազմավորումները, ՀՀ կենտրոնական բանկը, հիմնարկները (պետության կամ համայնքի հիմնադրած), ոչ առևտրային կազմակերպությունները (պետական ոչ առևտրային կազմակերպություններ, պետական հիմնադրամներ, ինքնակարգավորվող կազմակերպություններ (մասնագիտական միություններ) և այլն): Այս կազմակերպությունները (բացառությամբ հիմնարկների) ՀՀ քաղաքացիական իրավունքի սուբյեկտ են և մասնակցում են քաղաքացիական շրջանառությանը ոչ որպես հանրային իրավունքի իրավաբանական անձ (բացառությամբ համայնքի): Սակայն, հաշվի առնելով այն, որ շրջանառության մեջ է ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 5-րդ՝ իրավաբանական անձանց վերաբերող գլխում փոփոխություններ կատարելու մասին հայեցակարգը1, որտեղ առաջարկվող փոփոխություներից է իրավաբանական անձանց՝ հանրայինի և մասնավորի դասակարգումը, անհրաժեշտ է քննարկման առարկա դարձել հանրային իրավունքի իրավաբանական անձանց՝ որպես նոր կատեգորիայի պատասխանատվության առանձնահատկությունները, քանի որ, ի տարբերություն մասնավոր իրավունքի իրավաբանական անձանց, նրանք ունեն մի շարք յուրահատկություններ: