Հայերենի շարահյուսության մի քանի վիճարկելի խնդիրների շուրջ

Abstract

Սույն հոդ­վա­ծը հետև­յալ ե­րեք խնդիր­նե­րի մա­սին է։

1. Լեզ­վա­կան գծա­յին միա­վոր­նե­րը՝ ըստ ի­րենց գրա­ված դիր­քի, սկզբուն­քո­րեն ու­նեն ոչ թե ե­րեք բնու­թագ­րեր՝ ա­ռա­ջա­դաս, մի­ջա­դաս, վեր­ջա­դաս, այլ չոր­սը։ Չոր­րոր­դը շրջա­դաս դիրքն է, երբ բնու­թագր­վող միա­վո­րը պար­փա­կում՝ շրջա­պա­տում է մեկ այլ միա­վոր։ Շա­րահ­յու­սա­կան մա­կար­դա­կում այս դիր­քը սո­վո­րա­բար նույ­նաց­վում է մի­ջա­դաս դիր­քի հետ, սա­կայն հաշ­վարկ­ման հա­մա­կար­գի ան­թույ­լատ­րե­լի փո­փո­խութ­յամբ։
2. Մի­ջանկ­յալ միա­վոր հա­մար­վող այն մի­ջա­դաս կա­ռույց­նե­րը, ո­րոնք ա­ռա­ջա­դաս դիր­քում գլխա­վոր նա­խա­դա­սութ­յուն­ներ են, ի­րա­կա­նում այդ նույն ար­ժեքն ու­նեն և նույն գոր­ծա­ռույթն են կա­տա­րում ցան­կա­ցած դիր­քում։
3. Սա­կայն, ու­րեմն շաղ­կապ­նե­րը, ո­րոնք մի­ջա­դաս (կամ վեր­ջա­դաս) դիր­քում ձեռք են բե­րում վե­րա­բե­րա­կա­նի ե­րանգ, բնավ չեն կորց­նում շաղ­կա­պի ի­րենց դե­րը և չեն ստա­նում խոս­քի­մա­սա­յին տա­րար­ժե­քութ­յուն։