О некоторых спорных проблемах синтаксиса армянского языка

Авторы

  • Оганес Закарян Научно-образовательный комплекс "Татев"

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.sp2.093

Ключевые слова:

относительное положение, препозитивное, интерпозитивное, постпозитивное, перипозитивное (положение), главное предложение, вводная единица, модальное слово, союз, частеречная омонимия

Аннотация

Эта статья посвящена следующим трем вопросам.

  1. 1. Лингвистические линейные единицы по своему положению (позиции) имеют не три характеристики: препозитивное, интерпозитивное и постпозитивное, а четыре. Четвертое – перипозитивное положение, когда характеризуемая единица окружает другую единицу.
  2. Рассматриваемые как вводные единицы те интерпозитивные конструкции, которые являются главными предложениями в препозитивном положении, на самом деле имеют это же значение и выполняют ту же функцию в любом положении.

В армянском языке существуют сложноподчиненные предложения, придаточное предложение которых по отношению к главному предложению занимают не только препозитивное, интерпозитивное или постпозитивное, но и перипозитивное положение: Ընկերներս, կարծում եմ, (որ) ինձ մենակ չեն թողնի: Իմ ծննդավայրում, արդեն հինգ տարի է, (ինչ) չեմ եղել. Последние, однако, в лингвистической литературе до сих пор либо не обсуждались, либо считались простыми предложениями, содержащими вводное предложение. Т. е. главное предложение, из-за своего интерпозитивного положения по отношению к придаточному, считалось синтаксической единицей, находящейся вне пределах грамматической конструкции предложения.

В армянском языке существуют также перипозитивные причастные обороты: Միայնակ ես սիրում եմ նստել երերուն լույսերում:

  1. Союзы սակայն, ուրեմն, приобретающие модальный оттенок в интерпозитивном или постпозитивном положении, не теряют своей роли союза и не приобретают частеречную омонимию.

Биография автора

Оганес Закарян, Научно-образовательный комплекс "Татев"

К.ф.н., доцент, руководитель лингвистического отдела Научно-образовательного комплекса "Татев"

Библиографические ссылки

Մ. Աբեղյան, Աշխարհաբարի շարահյուսություն, Երկեր, հ. Զ, Եր., 1974

Ս. Աբրահամյան, Ժամանակակից հայերենի չթեքվող խոսքի մասերը, Եր., 1959

Ս. Աբրահամյան, Հայոց լեզու (շարահյուսություն) (բուհական ձեռնարկ), Եր., 2004

Ս. Աբրահամյան, Հայոց լեզու (շարահյուսություն) (դպրոցական դասագիրք), Եր., 1998

Ս. Աբրահամյան, Վ. Առաքելյան, Վ. Քոսյան, Հայոց լեզու, II մաս, Շարահյուսություն, Եր., 1975

Ս. Աբրահամյան, Ն. Պառնասյան, Հ. Օհանյան, Խ. Բադիկյան, Ժամանակակից հայոց լեզու, հ. 3, Եր., 1976

Է. Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Եր., 1976

Զ. Աղաջանյան, Արդի հայերենի իմաստաարժեքային զուգաձևությունների բառաքերականական բառարան, Եր., 2017

Վ. Առաքելյան, Հաերենի շարահյուսություն, հ. 2, Եր., 1964

Մ. Ասատրյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի ձևաբանության հարցեր, հ. Գ, Եր., 1977

Մ. Ասատրյան, Ժամանակակից հայոց լեզու (շարահյուսություն), Եր., 1987

Մ. Ասատրյան, Ժամանակակից հայոց լեզու (ձևաբանություն), Եր., 1983

Վ. Ավագյան, Հայոց լեզվի շարահյուսություն, Եր., 1985

Յու. Ավետիսյան, Հ. Զաքարյան, Ա. Աբրահամյան, Ձեռնարկ-շտեմարան, Եր., 2009

Յու. Ավետիսյան, Հ. Զաքարյան, Ձևաբանություն, Եր., 2015

Յու. Ավետիսյան և այլք, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016

Ն. Բարաթյան և այլք, Հայերեն-անգլերեն բառարան, Եր., 2006

Գ. Գարեգինյան, Շաղկապները ժամանակակից հայերենում, Եր., 1963

Գ. Գարեգինյան, Ժամանակակից հայոց լեզու (բարդ նախադասություն), Եր., 1984

Լ. Եզեկյան, Հայոց լեզու, Եր., 2005

Հ. Զաքարյան, Շարադասական դիրքերը և դրանց արժեքները հայերենում, «Ջահուկյանական ընթերցումներ – 2011», Եր., 2011, էջ 114 – 125

Հ. Զաքարյան, Շրջադաս երկրորդական նախադասությունները հայերենում, «Ժողովածու Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի 90-ամյակին նվիրված գիտաժողովի նյութերի (2012 թ., դեկտեմբերի 14)», 2-րդ պրակ, Եր., 2014, էջ 36-40

Հ. Զաքարյան, Շրջադաս ստորադասական կառույցները հայերենում, «Ջահուկյանական ընթերցումներ» միջազգային գիտաժողովի զեկուցումներ (2014 թ., հունիսի 10-12), Եր., 2014, էջ 43-50

Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, հ. 1-4, Եր., 1969-1980

Ռ. Իշխանյան, Արդի հայերենի շարահյուսություն, Եր., 1986

Ֆ. Խլղաթյան, Հայոց լեզու-7 (դպրոցական դասագիրք), Եր., 2000

Հայ-ռուսերեն բառարան (գլխ. խմբագիր Ե. Գալստյան), Եր., 1987

Ս. Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան, Եր., հհ. 1-4, 1944-1945

Ա. Պապոյան, Խ. Բադիկյան, Ժամանակակից հայոց լեզվի շարահյուսություն, Եր., 2003

Հ. Պետրոսյան, Հայերենագիտական բառարան, Եր., 1987

Հ. Պետրոսյան, Ս. Գալստյան, Թ. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան, Եր., 1975

Գ. Ջահուկյան, Ժամանակակից հայերենի տեսության հիմունքներ, Եր., 1974

Ա. Սարգսյան, Ժամանակակից հայերենի կետադրությունը, Եր., 2012

Ա. Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Եր., 1967

Գ. Սևակ, Հայոց լեզվի շարահյուսություն (դպրոցական դասագիրք), Եր., 1976

Վ. Քոսյան, Ժամանակակից հայերենի նախադասության վերլուծության հարցեր, Եր., 1976

Загрузки

Опубликован

2022-12-23

Как цитировать

Закарян, О. (2022). О некоторых спорных проблемах синтаксиса армянского языка. Вестник Ереванского Университета: Филология, 2, 93–109. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.sp2.093