Ինչպես թարգմանել ժամանակը
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.13.1.048Keywords:
թարգմանություն, ժամանակային տարածություն, հնաբառ, պատմաբառ, հեղինակային նորաբանություն, իրակություն, համարժեքություն, բներանգAbstract
Հոդվածում քննվում է թարգմանական բարդություն ներկայացնող իրողություններից մեկի՝ այսպես կոչված ժամանակային տարածության փոխանցման հարցը: Համաժամանակյա թարգմանության դեպքում հեղինակը և թարգմանիչը ժամանակակիցներ են, և թարգմանչի աշխատանքը ավելի դյուրին է: Իսկ եթե թարգմանիչը և հեղինակը ժամանակակիցներ չեն, և վերջինս ստեղծագործել է իր ժամանակի թեմաներով և լեզվով, ապա թարգմանչի համար բավականին բարդ խնդիր է առաջանում, այն է՝ թարգմանել ժամանակակից լեզվով այնպես, որ ընթերցողը զգա ստեղծագործության հնաոճ լինելը: Այդ խնդրի լուծմանը կարող են նպաստել հնաբառերի, պատմաբառերի, իմաստային և քերականական հնաբանությունների կիրառությունը: Ազգային և պատմական իրակությունները փոխանցելիս պետք է ընտրել թարգմանական այն սկզբունքը, որը կնպաստի ժամանակային տարածության փոխանցմանը: Թարգմանչի կողմից ստեղծված նորաբանությունները և բարձր ոճի բառերը ևս նպաստում են քննարկվող խնդրի լուծմանը: Իհարկե, այս ամենի հետ կարևոր են թարգմանչի օժտվածությունը, բնագրի լեզվի և ստեղծագործությունում պատկերված միջավայրի լավ իմացությունը:
References
Ուիլյամ Շեքսպիր, Համլետ,Անգլերենից թարգմանությունը, ուսումնասիրությունը և մեկնությունները ՝Արամ Թոփչյանի,Երևան, 2013, էջ 5:
Мигель Сааведра де Сервантес, Хитроумный идальго Дон Кихот Ламанчский, Часть I. / Пер. с исп. Н. Любимова/, М„ 1963. С. 43—44.
В. С. Виноградов,Введение в переводаведение, М. 2001, с.73.
С. Влахов, С. Флорин, Непереводимое в переводе, М. 1986, ст. 68.
А. В. Федоров, Основы общей теории перевода, М. 1983, ст. 285.
Միգել դե Սերվանտես, Հնարամիտ հիդալգո Դոն Կիխոտ Լամանչեցի, հ. I, /թարգ. իսպ. Վ.Սարգսյան/, Եր. 2010, էջ 46- 47:
Խ. Դաշտենց , Իմ աշխատանքը շեքսպիրյան թարգմանությունների վրա, Շեքսպիրական, հ. 1, Եր. 1966, էջ 164:
Մասեհյանի թարգմանությունների լեզվի մանրամասն քննությունը տե՛ս Վ. Առաքելյան, Հովհ. Մասեհյանի շեքսպիրյան թարգմանությունների լեզվական արվեստը, Շեքսպիրական, № 1.,Եր. 1966, էջ 135-161:
Վ. Շեքսպիր, Ընտիր երկեր, թարգմ. Հովհ. Մասեհյան, հ. 1, Եր., 1951, էջ 76: Այսուհետ նշված թարգմանությունից կատարված մեջբերումների էջերը կտրվեն կից:
Ս. Ղազարյան, Գրաբարի բառարան,Ե., 2000, հ 2:
А.Н. Толстой, Петр Первый: Анализ текста.Основное содержание.Сочинения, М., 2002. www.a4format.ru
А.Н. Толстой, Петр Первый,Минск, 1981, ст. 12.
Ա.Ն. Տոլստոյ, Պյոտր Առաջին, թարգմ. Ա. Հովհաննիսյան,Ե., 1987թ., էջ 16:
Ն.Վ. Գոգոլ, Ընտիր երկեր, Տարաս Բուլբա, թարգմ. Ա. Բակունց,Եր., 1982, էջ 450- 588:
Н. В. Гоголь. Собрание сочинений в девяти томах. Т. 2. М.: "Русская книга", 1994,ст.3- 22.
Վ. Առաքելյան, նշվ. աշխ., էջ 150-153:
А.С.Пушкин, Пророк, Полное собрание сочинений в десяти томах,
Ա.Ս. Պուշկին,Մարգարե, թարգմ. Ե. Չարենց, Ե. Չարենց, Երկերի ժող. 4 հատորով, հ. III, Ե.,1987, էջ 530:
Ա.Ս. Պուշկին, Մարգարե,թարգմ. Տ. Հախումյանի, <<Գրական թերթ >>, 1936 թ., հ. 16:
Иржи Левый, Искусство перевода,М. , 1974, с 74.
Любимов Николай, Перевод— искусство, М., 1982. С. 94—96.
Ուիլյամ Շեքսպիր, Համլետ,Անգլերենից թարգմանությունը, ուսումնասիրությունը և մեկնությունները՝Արամ Թոփչյանի,Երևան, 2013, էջ 111:
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
