Էթնիկ ինքնության և պատմական հիշողության դրսևորումները հայոց տոնածիսական մշակույթում
Keywords:
Էթնիկ ինքնություն, պատմական հիշողություն, հայկական, ազգային, տոն, ծես, մշակույթ, ավանդույթAbstract
Հայոց տոնածիսական մշակույթի և էթնիկ ինքնության ու պատմական հիշողության կապի համատեքստում կատարված հետազոտությունները հնարավորություն տվեցին կատարել որոշակի ամփոփիչ եզրահանգումներ
- Տոների տարածումը մեծ չափով պայմանավորված է ազգային բնութագրով, որի դրսևորման ձևերից է դրանցում արտահայտված էթնիկ ինքնությունը և պատմական հիշողությունը:
- Էթնիկ իքնությունը և պատմական հիշողությունը հիմնականում արտացոլվել են հայոց ավանդական տոնածիսական համալիրում։
- Տոներում արտացոլված էթնիկ ինքնության և պատմական հիշողության դրսևումները հատկապես ակնառու են հայկական գաղթօջաղներում։
- Պատմական հիշողությունը վերաբերում է նաև բռնի տեղահանության ճակատագիրը կիսած դրացի էթնիկ հանրույթներին` դրանով իսկ արտացոլելով բարեկամական ավանդույթները:
- Էթնիկ ինքնության դրսևորումներից է հայոց ավանդական ծեսերի պահպանվածությունն այլազգի և այլակրոն միջավայրերում:
- Շատ ուշագրավ է Վարդավառ տոնի պահպանվածությունը Համշենում: Իսլամացած համշենահայերի սերունդներն այսօր գրեթե չգիտեն այդ տոնի պատմությունը, սակայն շարունակում են նշել՝ համարելով նախնիներից եկած ավանդույթ:
- Հայոց ավանդական առանձին տոներին մահմեդականների մասնակցությունը վկայում է նրանց հայկական արմատների մասին։
- Պատմական հիշողությունը հնարավորություն է տալիս նոր բնակավայրում պահպանել նախկին բնօրրանի երկրագործական-տոնածիսական ավանդույթները՝ չնայած աննպաստ բնակլիմայական պայմաններին։
- Պատմական հիշողության հետ է կապված նաև Մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակին նվիրված համազգային արարողությունները։ Այն սերտորեն կապված է հայ նահատակների հավերժ հիշատակի, հայոց ինքնության և ազգային միասնության գաղափարախոսության հետ:
- Հայոց ավանդական տոներն առավելապես տարածված են նրանց շրջանում, ում համար հայրենիքը՝ Հայաստանն է և հայրենի ծննդավայրը։
- Հայաստանից արտագաղթած, եթե միգրանտների առաջին սերնդի մոտ դեռևս պահպանվում են ազգային ավանդույթները, սակայն հաջորդ սերունդների շրջանում դրանք դատապարտված են մոռացման։
- Արդի Սփյուռքում հայոց ինքնությունն արտացոլող ավանդական տոների կատարման հիմնական ոլորտը՝ եկեղեցին է և ընտանիքը: Ի տարբերություն Հայաստանի, այստեղ գրեթե բացակայում են համազգային ուխտավայրերը, որոնք տոնածիսական արժեքների պահպանման և այդ համատեքստում՝ պատմական հիշողության ու էթնիկ ինքնության դրսևորման թերևս ամենագլխավոր բաղադրիչներն են:
Downloads
Published
2021-12-31
Issue
Section
Articles
License
Copyright (c) 2021 Samvel Mkrtchyan
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
