Պղնձե սկուտեղների կենցաղավարումը Հայաստանում (XIX-XX րդ դդ.)
DOI:
https://doi.org/10.46991/hc.2022.18.2.125Keywords:
պղնձե սինի, հացկերույթ, ավանդույթ, սեղան,, ավանդական կենցաղ, բուսանախշ, արձանագրություն, ժողովրդական հավատալիքներ, Հայոց ազգագրության թանգարանAbstract
Ամփոփելով թեման և մեր քննարկման առարկա սկուտեղի ուսումնասիրությունը՝ հարկ է ամրագրել, որ սկուտեղները թե՛գեղագիտական, թե՛ կենցաղում ունեցած գործառութային նշանակությամբ հայկական մշակույթի յուրատիպ նմուշներ են: Բացի կենցաղային կիրառական նշանակությունից՝ շատ հետաքրքիր է դրանց ծիսականացման երևույթը, ինչը բնորոշ է եղել հայկական ավանդական կենցաղին:
Յուրատիպ խորհրդաբանություն և չարխափան նշանակություն են կրել հարուստ զարդամոտիվները, որոնցով հարդարվել են սկուտեղները: Ինչ վերաբերում է սինիների կենցաղավարման մշակույթին, որն անմիջականորեն կապված է եղել պատմազգագրական տվյալ շրջանի մշակութային առանձնահատկությունների հետ, կարող ենք ասել, որ դրանք ժամանակաշրջանին զուգահեռ տարբեր դրսևորումներ են ունեցել, որոնցից ամենաքիչ ուսումնասիրվածը սկուտեղը որպես ընծա մատուցելու սովորույթն է, ինչն առանձին հետազոտության առարկա է:
References
Abrahamyan V. (1956), Arhestnerě Hayastanum IV-XVIII, Erewan, hrat. Haykakan SSṚ GA: (in Armenian)
Abrahamyan V. (1975), XV dari mi ezaki skutegh, Ashkhatut‘yunner Hayastani petakan patmakan t‘angarani VI, Erewan, «Hayastan» hrat.,ēj17-31: (in Armenian)
Achaṛyan H. (1946), Hayots‘ andznanunneri baṛaran, h. 3, Erewan, EPH hrat.: (in Armenian)
Aghayan Ē. (1976), Ardi hayereni bats‘atrakan baṛaran, h. 2, Erewan, «Hayastan» hrat.: (in Armenian)
Aṛak‘elyan B. (1958), K‘aghak‘nerě ew arhestnerě Hayastanum IX-XIII dd., Erewan, Haykakan SSṚ GA hrat.: (in Armenian)
Bdoyan V. (1974), Hay azgagrut‘yun, Erewan, Hayastani hamalsarani hrat.: (in Armenian)
Bdoyan V. (2014), Javakhk‘i hayots‘ azgagrut‘yuně ew zh’oghovrdakan banarvestě, Erewan, EPH hrat.: (in Armenian)
Davt‘yan S. (1966), Haykakan zh’anyak, Erewan, Haykakan SSṚ GAA hrat.: (in Armenian)
Gyozalyan G. (2001), Musa leṛan azgagrut‘yuně, Erewan, «Gitut‘yun» hrat.: (in Armenian)
Hakobyan N. (1981), Mijnadaryan Hayastani gegharvestakan metaghě IX-XIII dd., Erewan, Haykakan SSH GA hrat.: (in Armenian)
Hovhannisyan L. (2000), Kents‘aghayin ireri imastayin khmbi baṛerě grabarum, «Banber Erewani hamalsarani» 3(102), Erewan, EPH hrat., ēj 77-83: (in Armenian)
Maрutjan A. (1989), Intjeр’jeр aрmjanskogo naрodnogo zhilish’a (vtoрaja polavina XIX- nachalo XX v.), JEрjevan, Izdatjel’stvo AN Aрmjanskoj SSР. (in Russian)
Maрutjan A. (2012), Posjeljenija i zhilish’a, AРMJANJE, Moskva, рjed. Moskva nauka, stр. 205-233. (in Russian)
Mnats‘akanyan A. (1955), Haykakan zardarvest, Erewan, Haykakan SSṚ GA hrat.: (in Armenian)
Nahapetyan Ṛ. (2004), Aghdznik‘ahayeri ěntanik‘ě ew ěntanekan tsisakargě, Erewan, EPH tparan: (in Armenian)
Ōrmanyan M. (1992), TSisakan baṛaran, Erewan, «Hayastan» hrat.: (in Armenian)
Petoyan V. (2014), Sasuni azgagrut‘yuně, Erewan, «Lusakn» hrat.: (in Armenian)
Poghosyan S. (2004), Meghru avandakan tarazi tonatsisakan hamalirě, Hay zh’oghovrdakan mshakuyt‘ 12, Erewan, «Mughni» hrat., ēj 98-122: (in Armenian)
Suk‘iasyan A. (1967), Hayots‘ lezvi homanishneri baṛaran, Erewan, Haykakan SSH GA hrat.: (in Armenian)
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Mery Avetisyan
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
