ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԱՎԱՆԴԱԿԱՆ ԱՍԵՂՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ԽՈՐՀՐԴԱՆԻՇՆԵՐՆ ՈՒ ՆԱԽՇԵՐԸ

Authors

  • Նունիկ Դարբինյան Երևանի պետական համալսարան
  • Ֆաթեմեհ Էսմայիլ Ռամաջի Yerevan State University

DOI:

https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.020

Keywords:

Ասեղնագործություն, Սիմվոլիզմ, Առասպելաբանություն, Բարսամ, Խաթայի, Էսլիմի

Abstract

Յուրաքանչյուր հասարակության մշակույթի, ինքնության, արվեստի և հատկապես ձեռքի գործերի ճանաչումը առանձնահատուկ կարևորություն ունի, ուստի  հնամենի պատմություն և յուրատիպ մշակույթ ունեցող Իրանի և իրանական հասարակության ճանաչումը ևս փոխկապակցված է նրա արվեստի և գեղարվեստական ստեղծագործությունների ճանաչման հետ, իսկ դրանք լավագույնս և ամենագեղեցիկ կերպով արտահայտություն են գտել իրանցի կանանց  ձեռարվեստի մեջ: Իրանի պատմությունը ցույց է տալիս, որ իրանական արվեստն ու մշակույթը, այդ թվում ձեռագործ արվեստներն ու աշխատանքները  հազարավոր տարիներ շարունակ կրել են շատ փոփոխություններ, սակայն երբեք չեն կորցրել իրենց  իրանական ինքնությունը և արմատները: Սույն հոդվածում ներկայացվում են իրանական ասեղնագործության մեջ կիրառվող խորհրդանիշների և նախշերի իմաստները։ Քննարկվում է այն հարցը թե դրանք որքանով են զուտ իրանական և ինչ գաղափարներ են արտացոլում։ 

Author Biography

Ֆաթեմեհ Էսմայիլ Ռամաջի, Yerevan State University

Հեղինակ՝ Ֆաթեմեհ ԷսմայիլՌամաջի

Պաշտոն՝  Իրանական պատմաբանասիրության մագիստրատուրայի շրջանավարտ

Աշխատանքի վայրի հասցե՝ Երևանի Պետական Համալսարան, Հայաստան, Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1

Էլեկտրոնային հասցե՝ tonekabon50@gmail.com

References

Āhangarī, Behzād va Seyyed Rezā Hoseynī, Barresiy-e Tasir-e noqūŠ-e Sāsānī bar taz’inat-e mehrab-e masjed-e jam‘-e Orumiye (The Study of the Effects of Sasanian Motifs on Decorations of Orumiyyeh’s Great Mosque), Tehrān: Paž uhešhāye m‘mariy-e eslāmi, 1399 (2020).

Āmūzegār, ž āleh, Tārikh-e Asātirī-e Irān (The Mythological History of Iran), Tehrān: Samt, 1387 (2008).

-Akhavān Moqaddam, Nedā, Barresiy-e Zorūf-e Sāsānī az Didgāh-e Namādšenāsāne (The Study of Sasanian Vessels Based on Symbolism), Tehran: Farhangestān-e Honar, 1396 (2017).

-Burekhārt, Titus, Honar-e eslāmī-e zabān va bayān (The Islamic Art of Language and Expression), Tehrān: Sorush, 1365 (1986).

-De Beaucorps Monique, Ramzhāy-e Zendey-e Jahān (Living Secrets of the World), Tehrān: Markaz, 1373 (1994).

-Giršman, Roman, Honar-e Irān dar dorān-e pārtī va Sasanī (The Iranian Art During Parthian and Sasanian Periods), transl. Bahrām Farevašī, Tehran: Elmī va farhangī, 1370 (1991).

-Hal James, Fārhang-e Negārehī-e Namadhā dar Honar-e Šarq va Qarb

(The Picture Encyclopedia of Symbols in Oriental and Western Art), Transl. Roqayyeh Behzādi, Tehran: Farhang Moāser, 1392 (2013).

-Izadparast, Zibā, Giāh-e Lotus tā Eslimī va Khatāī (From Lotus to Eslimi and Khatayi), Tehran: Rahpuye Honar, 1385 (2006).

-Kafščiān Moqaddam, Asqar va Maryam Yāhaqqī, Barresiy-e Anāsor-e Namādin dar Negārgarī-e Irān (The Study of Symbolic Elements in Iranian Decorative Art), Tehrān: Bāqe Nazar, 1390 (2011).

-Latifpur Sabā va Katāyun Mazdāpur, Giyāh-e Hum va Naqš-e ān dar Āyyinhā va Asātir-e Hend va Irāni (Haoma and its Part in Traditions and Myths of India and Iran), Bushehr: Tahqiqāt Tamsilī dar zabān va adab, 1390 (2011).

-Nafisi, Sabā, Tārikh-e Tamaddon-e Irān-e Sāsānī (The History of Sasanian Civilization), Tehrān: Ketāb Pārseh, 1388 (2009).

-ūshidrī, Jahāngir, Dānešnāmeh Mazdāyasnā (The Mazdayasna Encyclopedia), Tehrān: Markaz, 1383 (2009).

-Yung, Karl Gustāv, Ensān va Sambolhāyaš (The Man and its Symbols), transl. Mahmūd Soltāniyeh, Tehrān: Jāmi,1395 (2016).

-ZamanKhodāi, Mohammadzamān va Sādeq Karimī va Mehdi Yarahmadī, Negāhi be Seyr-e Tahavvol va Namadinegī-e Botteh va Jeqqe (A Look At the Transition and Symbolism of Boteh and Jeqqeh), Tehrān: Tahqiqāt Farhangī Irān, 1387 (2008).

Downloads

Published

2023-10-09

How to Cite

Դարբինյան Ն., & Էսմայիլ Ռամաջի Ֆ. (2023). ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԱՎԱՆԴԱԿԱՆ ԱՍԵՂՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ԽՈՐՀՐԴԱՆԻՇՆԵՐՆ ՈՒ ՆԱԽՇԵՐԸ. Արևելագիտության հարցեր, 23(1), 20–30. https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.020