ՀԱՅԱԼԵԶՈՒ ԼՍԱՐԱՆՈՒՄ ԹՈՒՐՔԵՐԵՆԻ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ՈՐՈՇ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ և ՄԵԹՈԴԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՇՈՒՐՋ

Authors

  • Լուսինե Խաչատրյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.106

Keywords:

մեթոդ, օտար լեզու, դասավանդում, թեմատիկ հետազոտում, քերականական թարգմանական մեթոդ, ժամանակակից թուրքերեն

Abstract

Սույն հոդվածում քննարկվում են հայլեզու լսարանում թուրքերենի դասավանդման որոշ խնդիրներ` հիմք ընդունելով մեթոդական երկու ուղղություն` քերականական թարգմանության ավանդական մեթոդը և թեմատիկ ուսուցման (Case Study) մեթոդը: Հոդվածի նպատակն է ավանդական և նորարական այս երկու մեթոդների համադրությամբ փորձել հասկանալ, թե որոնք են դրանց թեր և դեմ կողմերը, և որն է առավել նպատակահարմար հայախոս լսարանում թուրքերենի ուսուցման համար:

              Օտար լեզվի դասավանդման դժվարություններն ավելի շոշափելի են դառնում, երբ ուսումնասիրվող լեզուն պատկանում է մեկ այլ լեզվաընտանիքի: Ավանդական մեթոդով օտար լեզվի քերականության կանոնների ուսուցման համար  օրինակ են ծառայում մայրենի լեզվում առկա նմանատիպ օրենքներն ու կառույցները: Թուրքերենի պարագայում սակայն, այս մեթոդի կիրառումը կարող է խիստ դժվարացնել լեզվի յուրացումը, քանի որ թյուրքական լեզուներն ունեն մի շարք շարահյուսաձևաբանական  արմատական տարբերություններ հայերենի և այլ հնդեվրոպական լեզուների համեմատությամբ: Դրանք ավելի տեսանելի են բարդ նախադասությունների կազմության համատեքստում: Այդ է պատճառը, որ հոդվածում մեթոդների նպատակահարմարության շուրջ քննարկումների տրամաբանությունը կառուցվել է ստորադասական նախադասությունների կազմության և կառուցվածքի շատ համառոտ նկարագրության շուրջ:  

            Քերականակ ավանդական մեթոդն անշուշտ բազային գիտելիքների ձևավորման համար մեծ նշանակություն ունի: Կիրառական հմտությունները զարգացնելու համար, սակայն անհրաժեշտ է գործառական մոտեցումների և մեթոդների կիրառում, մասնավորապես Case Study (թեմատիկ հետազոտություն) մեթոդի միջոցով, ինչը ենթադրում է հետազոտության սուբյեկտ հանդիսացող տվյալների հավաքագրում, համակողմանի ուսումնասիրություն և վերլուծություն, իսկ թիրախային լեզուն և դրանով ձևավորված մշակույթը դիտարկվորմ են որպես մի ամբողջական համակարգ: 

            Հաշվի առնելով ներկայացված փաստարկները՝ հանգում ենք եզրակացության, որ թուրքերենը որպես օտար լեզու դասավանդելու համար առավել հարմար է կիրառել Case Study մեթոդը, սակայն լսարանի մասնագիտական ուղղվածությունը հաշվի առնելով (մեր պարագայում` բանասիրական մասնագիտացում), նպատակահարմար է նաև քերականական մեթոդի որոշ տարրերի կիրառումը:

References

Սաֆարյան Ալեքսանդր, Սողոմոնյան Աշոտ, Լոքմագյոզյան Տիրան, Թուրքերենի դասագիրք: Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2021:

Հովասափյան Համազասպ:Գրական և մեթոդական ուսումնասիրություններ: Երևան, Լույս, 1989:

Sykes Abel Halim. "The Good Language Learner Revisited: A Case Study." Journal of Language Teaching Research 6, no 4 (July 2015): 713-720.

Larsen-Freeman Diane and Anderson Martin. Techniques & Principles in Language Learning. Oxford University Press: 2012.

Ken, Hyland and Brian, Paltridge, Continuum Companion to Discourse Analysis. UK: Bloomsbury Publishing, 2011.

Gerring, John. Case Study Research, Principles and Practices. Cambridge University Press: 2006.

Kim, Anna Char. "Composing in a Second Language: A Case Study of a Russian College Student." Doctoral diss., National-Louis University, 1995.

Duff, Patricia, A., "Case Study Research on Language Learning and Use", Annual Review of Applied Linguistic 234, (2014): 233-255.

Takkaç Tulgar, Ayşegül, "A Case Study on the Effects of Glocal Second Language Settings on the Language Learning Motivation of Foreign Learners of Turkish", International Journal of Multicultural Education, (2018) Vol 20, No. 3, 100-101.: https://ijme-journal.org/index.php/ijme/issue/view/65.

Hengirmen, Mehmet, Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınları 2007.

Muharrem, Ergin, Türk Dilbilgisi. İstanbul: Boğaziçi yayımları: 1983.

Mustafa, Durmuş, Alpaslan Okuş, Yabancılara Türkçe Öğretimi. Ankara: Grafiker 2013.

Баскаков Александр, Предложение в современном турецком языке. Москва: Наука, 1984.

Кононов Александр, Грамматика современного турецкого литературного языка. М.-Л.; АН СССР, 1956.

Выготский Лев, Мышление и речь: психологические исследования. Москва: Государственное социально-экономическое издательство, 1934.

Загрядская Наталья. “Художественная литература как основа Case Study в профессионально ориентированном обучении иностранному языку“ Мир Науки, Культуры, Образования, No 4 (95) (2022): 57-60. https://cyberleninka.ru/article/n/hudozhestvennaya-literatura-kak-osnova-case-study-v-professionalno-orientirovannom-obuchenii-inostrannomu-yazyku

Гаджиева Нинель, Основные пути развития синтаксической структуры тюрксих языков . Москва: Наука, 1973.

Гениш Эйюп, Глагольные формы в турецком языке. Москва: Либроком, 2009.

Downloads

Published

2023-10-09

How to Cite

Խաչատրյան Լ. (2023). ՀԱՅԱԼԵԶՈՒ ԼՍԱՐԱՆՈՒՄ ԹՈՒՐՔԵՐԵՆԻ ԴԱՍԱՎԱՆԴՄԱՆ ՈՐՈՇ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ և ՄԵԹՈԴԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՇՈՒՐՋ. Արևելագիտության հարցեր, 23(1), 106–117. https://doi.org/10.46991/jos.2023.23.1.106