Վենչուրային կապիտալի ոլորտի զարգացման խնդիրները Հայաստանի Հանրապետությունում

Authors

  • Քրիստինե Արշակյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.1.016

Keywords:

վենչուրային կապիտալ, վենչուրային կապիտալի ներդրումներ, ստարտափ ընկերություններ, ստարտափ էկոհամակարգ, ներդրումային միջավայրի գրավչություն, վենչուրային կապիտալի ֆոնդ, ներդրումային գործարք

Abstract

Վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի ո­լորտն ա­ռանց­քա­յին նշա­նա­կութ­յուն ու­նի ստար­տափ ըն­կե­րութ­յուն­նե­րի զար­գաց­ման, նրանց մի­ջազ­գա­յին շու­կա մուտք գոր­ծե­լու և­ ա­րագ ա­ճի ա­ռու­մով: Հա­յաս­տա­նում վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի ո­լոր­տը դեռևս զար­գաց­ման փու­լում է, և չ­նա­յած ո­րո­շա­կի ա­ռա­ջըն­թա­ցին՝ ո­լոր­տում առ­կա են լուրջ խնդիր­ներ՝ երկ­րի ներդ­րու­մա­յին գրավ­չութ­յան պա­կա­սը, ֆի­նան­սա­վոր­ման հնա­րա­վո­րութ­յուն­նե­րի պա­կա­սը, պե­տութ­յան ան­բա­վա­րար օ­ժան­դա­կութ­յու­նը, մի­ջազ­գա­յին վեն­չու­րա­յին ներդ­րող­նե­րի շրջա­նում հայ­կա­կան ստար­տափ ըն­կե­րութ­յուն­նե­րի ոչ բա­վա­րար հե­ղի­նա­կութ­յու­նը: Ներդ­րում­ներ ներգ­րա­վե­լու նպա­տա­կով հայ­կա­կան ստար­տափ ըն­կե­րութ­յուն­նե­րը հա­ճախ դի­մում են վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի օ­տա­րերկր­յա ֆոն­դե­րին և ն­րանց շրջա­նում ոչ բա­վա­րար հե­ղի­նա­կութ­յան պատ­ճա­ռով հազ­վա­դեպ են հա­ջո­ղութ­յան հաս­նում, իսկ հա­ջո­ղութ­յան հաս­նե­լու պա­րա­գա­յում ստիպ­ված են ստար­տափ ըն­կե­րութ­յու­նը գրան­ցել ներդ­րո­ղի երկ­րում՝ ներդ­րում­ներն ի­րա­վա­կան տե­սանկ­յու­նից ա­պա­հո­վե­լու նպա­տա­կով: Հա­յաս­տա­նի վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի ո­լոր­տում առ­կա այս և­ այլ խնդիր­նե­րի բա­ցա­հայտ­ման նպա­տա­կով հոդ­վա­ծում ու­սում­նա­սիր­վում են ո­լոր­տի ներ­կա վի­ճա­կը, Հա­յաս­տա­նի ներդ­րու­մա­յին մի­ջա­վայ­րի գրավ­չութ­յու­նը, ՀՀ օ­րենսդ­րա­կան դաշ­տի ա­ռա­վե­լութ­յուն­նե­րը և թե­րութ­յուն­նե­րը, վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի ո­լոր­տի զար­գաց­ման մի­ջազ­գա­յին փոր­ձը, ինչ­պես նաև պե­տութ­յան օ­ժան­դա­կութ­յան կար­ևո­րութ­յու­նը: Նշ­ված խնդիր­նե­րը բա­ցա­հայ­տե­լը թույլ կտա մշա­կել Հա­յաս­տա­նի վեն­չու­րա­յին կա­պի­տա­լի ո­լոր­տի հե­տա­գա զար­գա­ցու­մը խթա­նող գոր­ծո­ղութ­յուն­նե­րի ա­ռա­ջար­կութ­յուն­ներ:

Author Biography

Քրիստինե Արշակյան, Երևանի պետական համալսարան

Կառավարման և գործարարության ամբիոնի ասպիրանտ

References

Artturi Tarjanne, Nexit Ventures «Why VC’s seek 10x returns»,

Matisone, A.; Lace, N., Effective Venture Capital Market Development Concept. J. Open Innov. Technol. Mark. Complex. 2021, 7(4), 218,

Teubal, Morris; Luukkonen, Terttu (2006): Venture capital industries and policies: Some cross-country comparisons, ETLA Discussion Papers, No. 1006, The Research Institute of the Finnish Economy (ETLA), Helsinki,

Ձեռնարկությունների ինկուբատոր հիմնադրամ, Հայաստանի ՏՀՏ ոլորտի հետազոտություն, 2018 թ.,

ՀՀ-ում գործող տարբեր վենչուրային ֆոնդերի կայքերում առկա տեղեկություններ, 2021-2022 թթ. հեղինակի կողմից իրականացված՝ Հայաստանում գործող ստար-տափ ընկերությունների հարցման արդյունքներ,

G. Avnimelech, M. Kenney, M. Teubal, A Life Cycle Model for the Creation of National Venture Capital Industries: Comparing the U.S. and Israeli Experiences, 2007,

Tracxn Technologies Limited, Unicorn Club – Israel,

Forbes Israel, Itay Zehorai, “Israeli Unicorns: The Next Billion-Dollar Startups 2022” June 1, 2022,

Tracxn Technologies Limited, Unicorn Club – France,

Tracxn Technologies Limited, Unicorn Club – United Kingdom,

Business Finland, Antti Aumo, “Unicorns Unlimited”,

Club degli Investitori, “Italian Unicorns։ what do we need”, Turin, July 2022, էջ 3,

«Գրանատուս վենչուրս» ֆոնդի կայք,

Հայկազ Արամյան, Որքանո՞վ է Հայաստանը գրավիչ վենչուրային կապիտալի համար,

IESE Business School of the University of Navarra, emlyon Business School, The Venture Capital & Private Equity Country Attractiveness Index 2021,

«Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի պետական աջակցության մասին» ՀՀ օրենք,

UNESCO Institute for Statistics,

PricewaterhouseCoopers LLP (PwC), Institute for Advanced Studies (IHS), “Effectiveness of tax incentives for venture capital and business angels to foster the investment of SMEs and start-ups”, June 2017․

Downloads

Published

2023-04-17

How to Cite

Արշակյան Ք. (2023). Վենչուրային կապիտալի ոլորտի զարգացման խնդիրները Հայաստանի Հանրապետությունում. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Տնտեսագիտություն, 14(1 (40), 16–29. https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.1.016

Issue

Section

Կառավարում