Իրավական կանխավարկածի և իրավանորմի հարաբերակցությունը

Abstract

Իրավաբանական դոկտրինում իրավական կանխավարկածի և իրավանորմի հարաբերակցության հիմնահարցն ամենևին էլ նոր չէ: Գիտական վեճի առարկա հար­ցադրումը, որը ձևավորել է երկու տեսակետ, հետևյալն է՝ արդյո՞ք իրավական կան­խավարկածն իրավանորմ է, թե՝ ոչ: Մասնավորապես, գիտնականների մի խումբը հակված է իրավական կանխավարկածն իրավանորմի հետ նույնացնելուն, իսկ մյուս խումբը փորձում է հերքել վերջիններիս նույնական լինելը: Այլ կերպ ասած՝ իրավա­գետները նշված հիմնահարցի շուրջ չեն կարողանում ձևավորել միասնական մոտե­ցում, որը բնականաբար խոչընդոտում է իրավական կանխավարկածների ճյուղային մոտեցումների միասնականացման ընդհանուր տեսության հայեցակարգի մշակմանը:

Քննարկվող հիմնահարցի վերաբերյալ հեղինակը հարում է այն մոտեցմանը, ըստ որի իրավական կանխավարկածը և իրավանորմը չեն կարող նույնանալ: Ուստի, իրավական կանխավարկածների ճյուղային մոտեցումների միասնականացման ընդ­հանուր տեսության հայեցակարգի մշակման նպատակով պայմանավորված՝ սույն հոդվածի շրջանակներում հեղինակը նախ անդրադարձել է իրավական կանխավար­կածի և իրավանորմի հարաբերակցության հիմնահարցի շուրջ առկա մոտեցումնե­րին, վերջիններիս առավելություններին և թերություններին, այնուհետև իրավունքի գործիքակազմային տեսության շրջանակներում փորձել է լուծել նշված հիմնահարցը. (1) ներկայացվել է իրավանորմի՝ որպես իրավական միջոցի ընդհանուր բնութագիրը, (2) իրավանորմի և իրավական կանխավարկածի տարբերությունները թվարկելով՝ քննարկվել է իրավանորմի և կանխավարկածի՝ որպես օժանդակ իրավական միջոցի հարաբերակցությունը: