Մասնագիտական հոգեբանասոցիալական կարողունակությունների վերաձևավորումը ճգնաժամային պայմաններում

Հետազոտությունն իրականացվել է ՀՀ գիտության կոմիտեի ֆինանսական աջակցությամբ՝ 21T-5A044 ծածկագրով գիտական թեմայի շրջանակներում

Authors

  • Դիանա Սարգսյան Երևանի պետական համալսարան
  • Վարդուհի Պապոյան Երևանի պետական համալսարան
  • Ալինա Գալստյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2022.13.1.052

Keywords:

Ճգնաժամ, մասնագիտական կարողունակություն, եռամակարդակ մոդել, հոգեբանասոցիալական որակներ

Abstract

ՀՀ-ում կրթական ծրագրերով ամրագրված մասնագիտությունների համար առկա են մասնագիտական կարողունակություններ (կոմպետենցիաներ), որոնք այսօր վերաձևավորման և համալրման անհրաժեշտություն ունեն: Այդ անհրաժեշտությունը պայմանավորված է մի քանի ճգնաժամներով. COVID-19 սահմանափակումներ, 44-օրյա պատերազմի  հոգեբանասոցիալական հետևանքներ, կրթության գործընթացի տեխնոլոգիական պահանջներ և այլ:  Հոդվածում առաջարկում ենք մասնագիտական հոգեբանասոցիալական կարողունակությունների եռամակարդակ մոդել, որի նպատակն է նորովի համակարգել մասնագետի  կայացման ուղին՝  անձնային աճից մինչև պրոֆեսիոնալիզմ: Մոդելը ներառում է վերին, միջին և ստորին մակարդակներ, որտեղ վերինը  գիտահետազոտական, կազմակերպչական, ուսուցողական և տեխնոլոգիական կարողություններն են, միջինը՝ մասնագետի ակտիվությունը, ուղղվածությունը գործին, արտաքին և ներքին մոտիվացիաները, իսկ ստորինը՝ մասնագետի անձի հուզական, վարքային և կամային այլ որակները: Մասնագիտական հոգեբանասոցիալական կարողունակությունների առաջնային դիտարկումն իրականացրել ենք մեր երկրում վերջին տարիներին բարձր պահանջարկ ունեցող մի քանի մասնագիտությունների համար՝ մասնավորապես բժիշկներ, հոգեբաններ, մանկավարժներ, ռազմագետներ:

Author Biographies

Դիանա Սարգսյան, Երևանի պետական համալսարան

Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, ԵՊՀ փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետի ընդհանուր հոգեբանության ամբիոնի դասախոս

Վարդուհի Պապոյան, Երևանի պետական համալսարան

Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր, ԵՊՀ փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետի ընդհանուր հոգեբանության ամբիոնի դասախոս

Ալինա Գալստյան , Երևանի պետական համալսարան

ԵՊՀ փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետի ընդհանուր հոգեբանության ամբիոնի դասախոս

References

Савельева С. С. Профессиональная компетентность учителя XXI века: учебное пособие / С. С. Савельева. – Коломна : Коломенский государственный педагогический институт, 2008. 88с.

Խաչատրյան Ն., Գրիգորյան Ա., Հակոբջանյան Ա., & Մանուսյան Ս. (2021). Կյանքով բավարարվածությանը նպաստող գործոնների նշանակությունը քովիդ-19 համավարակի պայմաններում. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն, 12(3 (36), 63–74.

Зеер, Э.Ф., Павлова, А.М., Сыманюк, Э.Э. Модернизация профессионального образования: компетентностный подход: учеб. пос. М. : Московский социально-психологический институт, 2005., 136 с.

Булаевская О. А., Сущностные характеристики профессиональной компетентности, Школьные технологии. – 2005. – № 3., 40-44 с.

Введенский В.Н. Моделирование профессиональной компетентности педагога // Педагогика. № 10, 2003., 51-55 с.

Равен Дж. Компетентность в современном обществе. Выявление, развитие и реализация. М., 2002., 151-154 էջեր:

Baczyńska AK, Rowiński T. and Cybis N. (2016) Proposed Core Competencies and Empirical Validation Procedure in Competency Modeling: Confirmation and Classification. Front. Psychol. 7:273. doi: 10.3389/fpsyg.2016.00273

Папоян В. Р. Профессиональная компетентность как фактор самореализации личности профессионала. Пятая годичная научная конференция. Сборник науч. ст. Изд-во РАУ, Ереван 2011, 385-391 էջեր:

Մասնագետի պատրաստաման հոգեբանական գնահատում: Թեստեր և վարժանքներ/ կազմողներ Վ. Ռ. Պապոյան, Ա. Ս. Գալստյան, Դ. Յու. Սարգսյան, Մ. Ա. Կարապեստյան:-Եր., ԵՊՀ հրատ., 2020, 26-30 էջեր:

Downloads

Published

2022-05-03

How to Cite

Սարգսյան Դ., Պապոյան Վ. ., & Գալստյան Ա. . (2022). Մասնագիտական հոգեբանասոցիալական կարողունակությունների վերաձևավորումը ճգնաժամային պայմաններում: Հետազոտությունն իրականացվել է ՀՀ գիտության կոմիտեի ֆինանսական աջակցությամբ՝ 21T-5A044 ծածկագրով գիտական թեմայի շրջանակներում. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն, 13(1 (37), 52–58. https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2022.13.1.052

Issue

Section

PSYCHOLOGY