Ուսումնասիրության օբյեկտին ճշմարիտ հասկացության հակադեմի դիտանկյունից մոտենալու շուրջ
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2022.13.3.050Keywords:
ճշմարիտ, ճշմարտություն, բացահայտում, սահմանում, նկարագրություն, մտակառույցների տարբերակում, իմաբացաբանական որակում, բնութագրում, հակադեմ հասկացությունAbstract
Հոդվածում քննարկվում է մտակառույցների տարբերակման գործընթացին առնչվող որոշ էական դժվարություններ և շեշտվում, որ իմացաբանական ինչ որակում էլ դրանք ստանան, ի վերջո, պետք է պարզել՝ դրանք ճշմարիտ են, թե ոչ։ Սակայն պարզվում է, որ ճշմարիտ հասկացութան բացահայտման ու որոշակիացման անհնարինության պատճառով տարբերակման գործընթացը հայտնվում է պարադոքսալ իրավիճակում և կանգնում անհաղթահարելի պատնեշի առաջ։ Ուստի առաջարկվում է պատնեշը հաղթահարելու փոխարեն այն շրջանցել և մտակառույցների զանազանումն իրականացնել ճշմարիտի հակադիր դիտանկյունից, որը թեև կրկին խիստ խնդրահարույց, բայց լիովին իրականացնելի ճանաչողության գործընթաց է։
References
Գուրզադյան Ա., Ճշմարտության էպիկենտրոնում // Ռուբիկոն գեղարվեստական-մշակութաբանական եռամսյա հանդես, 1/11/2007, Եր., Փրինթինֆո, էջ 5-6։
Ավետիսյան Ս. Հ., Բնագիտության փիլիսոփայական հարցեր // Աշխարհի գիտական պատկերը և փիլիսոփայությունը, Եր., 1984, էջ 19։ Կամ՝Popper R. K., Conjectures and Refutations: The Growth of Scientific Knowledge, New York, 1962, էջ 229։ Կամ՝ Шлик M.,Будущее философии // Путь в философию: Антология., М., 2001, էջ 70-73։
Фреге Г., Мысль. Логические исследования // Логика и логическая семантика: Сборник трудов, М., 2000, էջ 327։
Դավիթ Անհաղթ, Փիլիսոփայության սահմանումները //Երկեր, Եր., 1980, էջ 46։
Платон, Гиппий Больший, Сочинения в четырех томах. Т. 1, С.-Пб., 2006, с. 192.
Գ.Հակոբյան, Արդարությունն ու ճշմարտությունը իրավաքաղաքական ոլորտում. որոշ բարդություններ և դրանց լուծումները // «Վէմ» համահայկական հանդես, Եր., 2020, ԺԲ (ԺԸ), թիվ 1 (69), էջ 130-153)։ Գ. Հակոբյան, Ճշմարիտի էության բացատրման և սահմանման խնդրահարույց բնույթը // «Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն», Եր., 2020 № 3 (33), էջ 39-50)։
Օգոստինոս Երանելի, Խոստովանություններ, Եր., 2008, էջ 292-293։
Губанов Н.Н., Губанов Н.И., Критерии в системе научного знания //Журнал«Гуманитарный вестник» МГТУ им. Н.Э. Баумана, Раздел: Гуманитарные науки в техническом университете, Рубрика: Философские науки, М., 2016, вып. 2, С. 5.
Գևորգյան Հ. Ա., Բաղդասարյան Վ. Խ., Տրամաբանություն, Եր., 2015, էջ 63-64, Բրուտյան Գ. Ա., Տրամաբանության դասընթաց։ Դասագիրք բուհերի համար, Եր., 1987, էջ 90։
Popper K., The Poverty of Historicism,New York, 1964, էջ 27։
Фреге Г., Мысль. Логические исследования // Логика и логическая семантика: Сборник трудов, М., 2000, էջ 326-342։
Аристотель, Метафизика, Сочинения в четырех томах, том 1, М., 1976, С. 141։ Կամ՝ Glanzberg M., "Truth", Introduction // The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2018 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = https://plato.stanford.edu/archives/fall2018/entries/truth/ (մուտք՝ 23.12.19)։ Կամ՝ Губанов Н. И., Губанов Н. Н.,Об универсальной концепции истины // Вестник ВГУ, Научные доклады, Серия: Философия, №.3,2016, էջ 24, էջեր 21-32։ Կամ՝ Губанов Н. И., Губанов Н. Н.,Об универсальной концепции истины // Вестник ВГУ, Научные доклады, Серия: Философия, №.3,Воронеж,2016, էջ 26։
Դավիթ Անհաղթ, Փիլիսոփայության սահմանումները // Երկեր, Եր.,1980, էջ 46։
Шлик M.,Будущее философии // Путь в философию: Антология., М.,2001, էջ 72-75։
Антаков С.М., Фундаментализм и его отрицания в философии науки (наука как предмет философии) // Вестник Нижегородского университета им. Н.И. Лобачевского: Социальные науки, Нижний Новгород, 2007, № 1, с. 301.
CarabineDeirdre, TheUnknownGod: NegativeTheologyInThePlatonicTradition: PlatotoEriugena, Louvain, 1995, էջ 21։
Kempers B., The Fame of Fake, Dionysius The Areopagite: Fabrication, Falsification, and The “Cloud Of Unknowing” // How the West Was Won: Essays on Literary Imagination, the Canon, and the Christian Middle Ages for Burcht Pranger, Brill’s studies in intellectual history; v. 188, Leiden-Boston, 2010, p. 310.
Զաքարյան Ս., Աստծո անվանումների հարցը Գրիգոր Տաթևացու ուսմունքում // «Հայագիտության հարցեր»,Եր., 2021, թիվ 2 (23), էջ 174։
Чанышев А. Н.,Начало философии, М., 1982, С. 11.
Melamed Y., “Omnis determinatio est negatio”: determination, negation, and self-negation in Spinoza, Kant, and Hegel, Spinoza and German Idealism, edited by Eckart Förster and Yitzhak Y. Melamed, New York, 2012, էջ 176, 196 ևայլն։
Чанышев А. Н., Курс лекций по древней философии, М., 1981, С. 204.
Գևորգյան Հ. Ա., Բաղդասարյան Վ. Խ., Տրամաբանություն, Եր., էջ 93։
Բրուտյան Գ. Ա., Տրամաբանության դասընթաց։ Դասագիրք բուհերի համար, Եր., 1987, էջ 68-69։
,A. Baker, "Simplicity" // The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2022 Edition), Edward N. Zalta (ed.), Metaphysics Research Lab, Stanford University, 2020, ենթագլուխներ՝ 3.2-6.3, https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/simplicity/ (մուտք՝ 26. 08. 22 թ.), Губанов Н.Н., Губанов Н.И., Критерии в системе научного знания //Журнал «Гуманитарный вестник» МГТУ им. Н.Э. Баумана, Раздел: Гуманитарные науки в техническом университете, Рубрика: Философские науки,М., 2016, вып. 2, էջ 12, և այլք։
Բերգսոն Ա., Մետաֆիզիկայի ներածություն, Ստեղծարար էվոլյուցիա, Եր., 2003, էջ 343։
Գ.Հակոբյան,Իրավաքաղաքական խոսույթի ոչճշմարիտ տարրերի շուրջ // «Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն», Եր., 2020 № 1 (31), էջ 32։
Arendt H., Truth and Politics // Truth: engagements across philosophical traditions, edited by José Medina andDavid Wood,Malden, 2005, P. 297.
Popper K., The Logic of Scientific Discovery, London and New York, 2002, p. 8.
Popper K. R., The open Society and Its Enemies, Addenda, Princeton, 2013, p. 491.
Popper R. K., Conjectures and Refutations, The Growth of Scientific Knowledge, New York, 1962, էջ 51, 429 և այլն։
Popper E. K., Conjectures and Refutations, The Growth of Scientific Knowledge, New York, London, Basic Books, 1962,p. 236.
Բրուտյան Գ. Ա., Տրամաբանության դասընթաց։ Դասագիրք բուհերի համար, Եր., 1987, էջ 68-69։
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
