Փիլիսոփայական մարդաբանության գիտական կարգավիճակը
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2023.14.3.003Keywords:
փիլիսոփայական մարդաբանություն, մարդաբանական փիլիսոփայություն, փիլիսոփայամարդաբանական էսենցիալիզմ, փիլիսոփայամարդաբանական էկզիստենցիալիզմ, պոստմոդեռնիզմ, վիրտուալ ռեալության փիլիսոփայություն, թերիանտրոպիա, տրանսհումանիզմ, ապամարդկայնացում, էսկապիզմAbstract
Մարդու ընտրությունը միշտ վախճանաբանական հեռանկար ունի, քանզի մարդկային պատմության ընթացքը և նրա վերջաբանը կախված է այն բանից, թե նա ո՞ր ճանապարհով կգնա՝ կյանքի՞, թե՞ մահվան: Քաղաքակրթությունն աստիճանաբար մոտենում է գայթակղություններով լեցուն, սակայն խիստ վտանգավոր մի սահմանագծի, որից անդին չվերահսկվող ուժերի ազդեցությունը մարդու համար կարող է ճակատագրական լինել: Պահն է սթափվելու։ Այս առնչությամբ անուրանալի է փիլիսոփայական մարդաբանության դերն ու նշանակությունը։
Փիլիսոփայական մարդաբանության մեջ տարբերակվում են երկու ուղղություններ՝ փիլիսոփայամարդաբանական էսենցիալիզմ և էկզիստենցիալիզմ։ Էսենցիալիստական փիլիսոփայական մարդաբանությունը հետազոտում է մարդու հարաբերությունը բնության, հասարակության, մշակույթի, իսկ էկզիստենցիալիստական փիլիսոփայական մարդաբանությունը՝ մարդու հարաբերությունը Աստծո, ուրիշի և ինքն իր նկատմամբ։ Ներկայացվում են փիլիսոփայական մարդաբանության առարկան, խնդիրները և գիտական կարգավիճակը։ Հիմնավորվում է այն գաղափարը, որ վաղ է մոռացության մատնել և հրաժարվել, փիլիսոփայական մարդաբանության հետազոտական հարուստ գործիքակազմից։ Քննական վերլուծության արդյունքում հեղինակը եզրահանգում է, որ մարդու մեջ կան այնպիսի դրական որակներ, որոնք զարգացնելով և որոնց վրա հենվելով՝ հնարավոր է կատարելագործել սոցիալական միջավայրը և միջանձնային հարաբերությունները։ Դրա համար անհրաժեշտ է զարգացնել հենց իր իսկ մարդու մասին գիտելիքները, հաշվի առնել իրականացվող տնտեսական, սոցիալական և ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների մարդաբանական տեսանկյունները
References
Гуревич П. С.,Человек многоликий//Это человек: антология, М.,1995, էջ 13–15:
Шелер М., Положение человека в Космосе // Проблема человека в западной философии : антология / под общ. ред. Ю. Н. Попова, М., 1988, с. 31.
Кант И., Сочинения. В 6 т., М., 1966, էջ 351:
Кант И., Сочинения. В 6 т., М., 1963-1966, т. 3, էջ 661:
Кант И., Трактаты и письма, М., 1980, էջ 332:
Фуко М., Слова и вещи: Археология гуманитарных наук. – М., 1977, с. 362.
Моторина Л.Е., Философская антропология: учебное пособие для вузов. – М., 2003, էջ 54։
Никитин Е.П., Об одной тенденции в развитии философии, Вопросы философии, 2001, №10:
Смирнов С.А., Современная антропология , Человек, 2004, № 1, 2, 3
Борзенков В.Г., Единая наука о человеке за пределами редукционизма, Человек, 2011, №2։
Шелер М., Человек и история, М. Шелер. Избранные произведения, М., 1994, էջ 70։
Гуревич П.С., Классическая и неклассическая антропология: сравнительный анализ, М., 2018:
Золотухина-Аболина Е. В., Философская антропология, 2-е изд., Ростов-на-Дону, Феникс, 2014, էջ 13- 14:
Дорофеев В., О статусе философской антропологии // Рефлексии, 2011, № 2(4), с. 17․
Смирнов С.Л., Философская антропология // Человек, 2003, № 4։
Долмейр Ф., Возвращение философской антропологии: субъективные размышления // Человек, 2010, № 4, էջ 5։
Курек Н.С., Звероподобное поведение. Линии Аристотеля и Фрейда // Человек, 2009,№ 1։
Летов О.В., Человек и «сверхчеловек»: этические аспекты трансгуманизма // Человек,2009,№ 1։
Букреев В. С․, Проблема человека в современной философской антропологии // Вестник РФО, 2006, № 3(39).
Кутырев В.А., Крик против небытия // Вопросы философии, 2008, № 8, с․69․
Гуревич П.С. Антропологическая катастрофа // Своб. Мысль. 1997, N 11, էջ 44:
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
