Դեռահասանների սոցիալական ցանցային վարքը անվտանգության համատեքստում
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2024.15.1.065Keywords:
դեռահասի պահվածքը սոցիալական ցանցերում, կիբերհարձակում, սոցիալական ցանցեր, հաղորդակցությունAbstract
Հոդվածն անդրադառնում է սոցիալական ցանցերում դեռահասների վարքաձևերին` նրանց բարեկեցության և անվտանգության համատեքստում: Քննարկվում է դեռահասների վարքագծի վրա ցանցային մեդիա տարածության ազդեցության երկիմաստությունը թե՛ միմյանց հետ շփման և փոխազդեցության, թե՛ ընդհանուր կրթական գործընթացի առումով: Դիտարկվում է նաև սոցիալական ցանցերի ազդեցությունը դեռահասների վրա՝ կախված այն ուսումնական հաստատությունների առանձնահատկություններից, որտեղ նրանք սովորում են։ Առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում կիբերբուլինգի խնդրին։ Նախապես մշակված հարցաթերթիկի միջոցով բացահայտվում են սոցցանցերի օգտատերերի ապակառուցողական գործողությունները, որոնք նշանակալի անհանգստություն են առաջացնում դեռահասների շրջանում սեփական անձի հոգեբանական անվտանգության տեսանկյունից։ Հետազոտության նպատակը կապվում է դեռահասների վարքագծի և սոցիալական ցանցերի նկատմամբ նրանց վերաբերմունքի բացահայտման հետ՝ սեփական բարեկեցության և անվտանգության առումով: Ուսումնասիրվում է դեռահասների վերաբերմունքը այնպիսի սոցիալ-հոգեբանական երևույթի հանդեպ, ինչպիսին է կիբերհարձակումը։ Դուրս են բերվում որոշ տարբերություններ սոցիալական ցանցերում դեռահասների վարքագծի միջև, որը պայմանավորված է նրանց դպրոցական կրթության ինտենսիվությամբ: Հետազոտությունն ընդգրկել է հարցարանային սանդղակներ՝ դպրոցից դուրս և դպրոցում սոցիալական ցանցերում դեռահասների վարքագծի տարբերությունները բացահայտելու համար: Բացահայտվել են սոցիալական ցանցերի և՛ դրական, և՛ բացասական ազդեցությունները դեռահասների վարքագծի վրա: Հոդվածում ներկայացված են դպրոցում/դպրոցից դուրս սոցիալական ցանցերում դեռահասների վարքագծի ցուցիչների և կառուցվածքային հարցազրույցի փոխհարաբերակցության արդյունքները: Ամփոփված են դեռահասների վարքագծի բովանդակային կողմերը համացանցում և սոցիալական ցանցերում, ինչպես նաև կիբերհարձակման խնդրի հնարավոր մտահոգությունները։ Եզրակացությունները վերաբերում են դեռահասների կիբերիրազեկման անհրաժեշտությանը՝ վիրտուալ տարածքում հոգեբանական անվտանգությունն ու բարեկեցությունն ապահովելու համար։
References
(Schønning,V., Hjetland, G.J., Aaro, L.E., & Skogen, J.C. (2020) Social media use and mental health and well-being among adolescents- a sqoping review. Frontiers in psychology, 11,1949).
Smith, P.K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russel, S., &Tippett, N. Cyberbulling: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, - 2008, - 376-385
Soron, T.R., & Islam, S.M.S. Suicide on Facebook-the tales of unnoticed departure in Bangladesh. Global Mental Health, 7, e12 – 2020)
Dhandapani, V. R., Chandrasekaran, S., Singh, S., Sood, M., Chadda, R. K., Shah, J., ... & Singh, S. P. (2021). Community stakeholders' perspectives on youth mental health in India: problems, challenges and recommendations. Early Intervention in Psychiatry, 15(3), 716-722))
Khodarahimi, S., & Fathi, R. (2017). The role of online social networking on emotional functioning in a sample of Iranian adolescents and young adults. Journal of technology in human services, 35(2), 120-134
Jahan, I., & Ahmed, S. Z. (2012). Students’ perceptions of academic use of social networking sites: a survey of university students in Bangladesh. Information Development, 28(3), 235-247
Wang, S. K., Hsu, H. Y., Campbell, T., Coster, D. C., & Longhurst, M. (2014). Aninvestigation of middle school science teachers and students use of technology insideand outside of classrooms: considering whether digital natives are more technologysavvy than their teachers. Educational Technology Research and students use of technology insideand outside of classrooms: considering whether digital natives are more technologysavvy than their teachers. Educational Technology Research and Development, 62(6), 637–662.(
Lu, J., Hao, Q., & Jing, M. (2016). Consuming, sharing, and creating content: How youngstudents use new social media in and outside school. Computers in Human Behavior, 64,55–64; http://doi.org/10.1016/j.chb.2016.06.019.
Ghai, S., Magis-Weinberg, L., Stoilova, M., Livingstone, S., & Orben, A. (2022). Social media and adolescent well-being in the Global South. Current Opinion in Psychology, 46, 101318
Li, Q. (2010). Cyberbullying in high schools: A study of students' behaviors and beliefs about this new phenomenon. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 19(4), 372-392)
Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2019). Media use is linked to lower psychological well-being: Evidence from three datasets. Psychiatric Quarterly, 90, 311-331
Twenge, J. M., Joiner, T. E., Rogers, M. L., & Martin, G. N. (2018). Increases in depressive symptoms, suicide-related outcomes, and suicide rates among US adolescents after 2010 and links to increased new media screen time. Clinical Psychological Science, 6(1), 3-17
Magis‐Weinberg, L., Gys, C. L., Berger, E. L., Domoff, S. E., & Dahl, R. E. (2021). Positive and negative online experiences and loneliness in Peruvian adolescents during the COVID‐19 lockdown. Journal of Research on Adolescence, 31(3), 717-733
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
