Գրաբարից ժառանգված հոլովական զուգաձեւությունների զարգացումն արդի արեւելահայերենում

Authors

  • Նարինե Դիլբարյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.sp2.074

Keywords:

հոլովական զուգաձևություն, ներլեզվական և արտալեզվական պատճառներ, գրաբար, արդի արևելահայերեն, բարբառներ, ի ընդհանրական հոլովում, լեզվական նորմ, հնչյունական նորմ, կանոնակարգում

Abstract

Հո­լո­վա­կան զու­գաձ­ևութ­յու­նը ըն­դուն­ված է սահ­մա­նել որ­պես նույն քե­րա­կա­նա­կան ի­մաստն ար­տա­հայ­տե­լու հա­մար գոր­ծած­վող մե­կից ա­վե­լի հո­լո­վիչ­նե­րի և հո­լո­վա­կազ­միչ­նե­րի ամ­բող­ջութ­յու­նը: Ըստ այդմ՝ զու­գաձ­ևութ­յուն­ներ կա­րող են ու­նե­նալ բո­լոր թեք հո­լով­նե­րը՝ սե­ռա­կան-տրա­կան, բա­ցա­ռա­կան, գոր­ծիա­կան, ներ­գո­յա­կան: Նոր­մա­տիվ քե­րա­կա­նութ­յան մեջ ըն­դու­նե­լի զու­գաձ­ևութ­յուն­նե­րը կա­րող են լի­նել հա­մա­զոր և­ ան­հա­մա­զոր: Հո­լո­վա­կան զու­գաձ­ևութ­յուն­նե­րի ա­ռա­ջաց­ման պատ­ճառ­նե­րը հիմ­նա­կա­նում ներ­լեզ­վա­կան են՝ նա­խոր­դող շրջան­նե­րի հին գրա­կան լե­զու­նե­րի, հատ­կա­պես գրա­բա­րի, բար­բառ­նե­րի, ինչ­պես նաև արևմ­տա­հա­յե­րե­նի քե­րա­կանական հա­մա­կար­գե­րի հա­մա­ժա­մա­նակ­յա գո­յութ­յու­նը, մրցակ­ցութ­յու­նը: Զու­գաձ­ևութ­յուն­նե­րը կա­նո­նա­կար­գե­լու և լեզ­վա­կան նոր­մի տե­ղա­շար­ժե­րը ար­ձա­նագ­րե­լու հա­մար անհ­րա­ժեշտ են օ­րենք­նե­րով սահ­ման­ված հստակ գոր­ծա­ռույթ­ներ ու լիա­զո­րութ­յուն­ներ ու­նե­ցող պե­տա­կան խորհր­դակ­ցա­կան մար­մին­ներ:

Author Biography

Նարինե Դիլբարյան, Երևանի պետական համալսարան

Բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ հայոց լեզվի պատմության և ընդհանուր լեզվաբանության ամբիոնի դոցենտ

References

Головин Б. Н. Основы культуры речи, М., 1988, https://www.art365.am, Յու. Ս. Ավետիսյան, Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Եր. 2007, Յակոբ Չոլաքեան, Արեւմտահայերէնի քերականութիւն,Ա գիրք, Եր., 2017, Վարագ Առաքելեան, Գրաբարի քերականութիւն, Եր., 2010, Մ. Ասատրյան, Ժամանանակակից հայերենի ձևաբանության հարցեր, Ա, Եր., 1970, Յու. Ավետիսյան, Տեղաշարժեր ժամանակակից արևելահայերենի հնչյունափոխված և անհնչյունափոխ բաղադրական հիմքերում,Վէմ, 2017, 1(57), Մ. Աբեղյան, Հայոց լեզվի տեսություն, Երկեր, Զ, Եր., 1974,Ա. Այտընյան, Քննական քերականություն աշխարհաբար կամ արդի հայերեն լեզվի, Եր., 1987,Լ. Թելյան, Դիտարկումներ արդի հայերենի լեզվական նորմի վերաբերյալ, շարահյուսական նորմ // Լեզու և լեզվաբանություն, 2019, №1:

Downloads

Published

2022-12-23

How to Cite

Դիլբարյան Ն. . (2022). Գրաբարից ժառանգված հոլովական զուգաձեւությունների զարգացումն արդի արեւելահայերենում. Բանբեր Երեւանի համալսարանի. Բանասիրություն, 2, 74–83. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.sp2.074

Most read articles by the same author(s)