Ագաթանգեղոսի ասորական խմբագրությունը
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2022.13.1.003Keywords:
Ագաթանգեղոս, պատմություն, Գրիգոր, վարք, բնագիր, ասորերեն, խմբագրություն, տոնացույց, հակոբիկյան եկեղեցիAbstract
Ագաթանգեղոսի ասորական խմբագրությունը ստեղծվել է ասորի Հակոբիկյան եկեղեցու պատվերով հակաքաղկեդոնական հիմքի վրա հայ-ասորական եկեղեցական մերձեցման ժամանակ, երբ Արաբական խալիֆայության
տիրապետության տակ երկու եկեղեցիներն էլ ստիպված էին կազմել մեկ հակաբյուզանդական դավանաբանական ճակատ։ Բնագիրը ստեղծվել է միանգամից ասորերեն, առանց հայկական նախօրինակի, հայերեն և հունարեն
գրավոր, նաև հայկական բանավոր աղբյուրների հիման վրա։
Հոդվածում նշվում է, որ հեղինակը եղել է անհայտ անունով ասորի
խմբագիր, որը հավանաբար սերտ կապեր ուներ Բարձր Հայքի և նրա հոգևոր
մշակութային ու եկեղեցական միջավայրի հետ, ինչի ցուցիչը նրա «տեղական
հայրենասիրությունն» է։
Բնագիրն ստեղծվել է Հակոբիկյան եկեղեցու տոնացույցի մեջ ս. Գրիգոր
հայի հիշատակը նշելու համար մոտավորապես VIII դ. I քառորդում (երևի
711-713 թթ. միջակայքում)։
References
Գ. Ա. Ղափանցյան, Հայոց լեզվի պատմություն (Հին շրջան), Եր., 1961, էջ 133-134։
Լ. Հովհաննիսյան, Բառերի մեկնությունները V դ. հայ մատենագրության մեջ, Եր., 2016, էջ 26։
Լ. Տեր-Պետրոսյան, Ագաթանգեղագիտական պրպտումներ (Միշել վան Էսբրոկի հիշատակին), Եր., 2019, էջ 124, ծան. 92։
Ա. Սահակյան, Ժողովրդական քրիստոնեությունը միջնադարյան Հայաստանում, Երևան։
Մ. վան Էսբրոկ, Ագաթանգեղոսի բնագրի պատմությունց, ՊԲՀ, Երևան, 1984, № 2 (105), էջ 31:
M. van Esbroeck, Un nouveau témoin du livre d'Agathange, “Revue des Études Arméniennes”, N. S. t. VIII, Paris, 1971, էջ 151։
Ա. Սահակյան, Մովսես Խորենացու «Հայոց Պատմության» բնագրի պատմություն, Եր., 2015։
Ա. Տեր-Ղևոնդյան, Հոդվածների ժողովածու, Եր., 2003, էջ 209։
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
