Депопуляция Ванандской (Карсской) области 1920-1921 гг.

Авторы

DOI:

https://doi.org/10.46991/hc.2022.18.2.83

Ключевые слова:

Карс, Ванандская область, Ширакская область, Александрапольская провинция, Каракилисская провинция, переселение, резня, переселенцы, сироты, кемалисты

Аннотация

Ванандская область была одной из жизненно важных провинций новой независимой Республики Армения. Кемалистское вторжение 1920 года стало трагическим для армянского населения провинции. Во вновь заселенной провинции турецкие войска вырезали десятки тысяч мирных армян, в том числе западных армян, переживших геноцид. Часть армянского населения провинции была захвачена и уничтожена в глубинных районах Османской империи. В результате антиармянской политики, проводимой кемалистами, под угрозой преследований и физического уничтожения со стороны турецкой армии, остатки армянского населения были вынуждены покинуть родные места, часть осела в других районах Армении, а некоторые в зарубежных странах. В тяжелых социально-экономических условиях население Карсской области вновь было депортировано, что привело к новым бедствиям, было вырезано в Ширакской области, умирало от голода вдали от родины. Погромы в провинции Вананд, репрессии и депортация армянского населения были последовательным продолжением Геноцида армян, осуществленного турецкими властями.

Биография автора

Вазген Ахоян, Музей-институт Геноцида армян

Аспирант фонда «Музей-институт Геноцида армян»

 

Библиографические ссылки

Archive

A) National Archives of Armenia (hereafter: NAA)

Fund 57, inv. 3, file 312, sheets 3, 4,10,11, 12։

Fund 114, inv. 1, file 134; inv. 2, file 27, թ․ 86; file 33, sheet 49.

Fund 131, inv․1, file 18, sheet 2.

Fund 200, inv. 1, file 602, sheet 80.

Fund 201, inv. 2, file 636, sheets 5,6։

Fund 205, inv. 1, file 689, sheet 19։

Fund 205, inv. 1, file 799, 1st part, թ․35, 37, 38, 43, 44, 52, 57, 58, 59, 60, 190, 191։

Fund 205, inv. 1, file 799, 2nd part, sheets 209, 211, 238, 273,293, 295, 296, 323, 328, 329, 341, 402.

Fund 205, inv. 1, file 800, sheet 28.

Fund 205, inv. 1, file 801, 1st part, sheets 5, 20, 33, 54.

Fund 205, inv. 1, file 801, 2nd part, sheets 168, 171.

B) Armenian Genocide Museum-Institute, Museum Funds (Henceforth: AGMI)

Fund, section 1, fund v. 1375; section 8, fund v. 38; fund v. 42; fund v. 103; fundհ․ 173; fundհ․275.

p’akhstakanner Alek’sandrapol hasats, (1920), K․ Polis, Zh’oghovrdi dzajn,, t’iv 667, ej 3.

Alek’sandryan A. (1986), Kars 1920-21, Yerevan, hrat․ «Hayasatan», 124 ej. (in Armenian)

Azat, ankakh yev miats’yal Hayastani verjin orery, hatvats Anhayt groghi oragrits’, khmb. S. Harut’yunyan, «Depi yerkir» matenashar, t’iv 9, Yerevan, 1993: //http://armenianhouse.org/armenia-diary/igdir-vardanlu.html// ditum 19.02.2020. (in Armenian)

Babalean A․ (1923), Karsi ankumy, Boston, «Hayrenik’ amsagir», t’iv 12, ej 52-68. (in Armenian)

Georg tsarray K’ristosi yev anhasaneli kamok’n Astutsoy yepiskoposapet yev kat’voghikos Amenayn Hayots’ tsayragoyn patriark’ hamazgakan nakhametsar at’vorroy Araratean Arrak’elakan mayr yekeghets’woy Srboy Kat’ughike Ejmiatsni, Ejmiatsin (1920), t’iv 12, ej 177-180. (in Armenian)

Hakhoyan V․ (2022), Karsi hayut’yan kotoratsy 1920-1921 t’t’․, Yerevan, «Hayagitut’yan harts’er», t’iv 1, ej 109-125. (in Armenian)

Hakobyan T’․, Melik’-Bakhshyan S․, Barseghyan H․ (1986-2001), Hayastani yev harakits’ shrjanneri teghanunneri barraran,Yerevani hamalsarani hratarakch’ut’yun, Yerevan. (in Armenian)

Harut’yunyan B․ (2012), Arevmtahay gaght’akanut’yuny yev hay vorbery Hayastani hanrapetut’yunum (1919-1920 t’t’․), Hayastani patmut’yan atlas, G mas, Yerevan, MANMAR, ej 24. (in Armenian)

Hayastani azgayin atlas (2008), hator B, Yerevan, «Geodeziayi yev k’artezagrut’yan kentron» POAK, Tigran Mets, 264 ej. (in Armenian)

Hayastani nahangneri nor bazhanumy (1920) Yerevan, Yaṛaj, t’iv 126, ej 2. (in Armenian)

Hayk․ akakhut’iwny p’rkelu hamar Hayastani zhoghovurdy p’rkenk’, Zhoghovurdi dzayny zhamanak (1920), K․ Polis, t’iv 664, ej 2. (in Armenian)

Haykakan harts’ hanragitaran (1996), Yerevan, 528 ej. (in Armenian)

Haykakan keank’, P’akhstakanner, (1920), K․ Polis, Zh’oghovrdi dzajn, t’iv 645, ej 2. (in Armenian)

Hayut’ean vichaky Alek’sandrapoli yev Karsi mej (1921), K․ Polis, Zh’oghovrdi dzajn, t’iv 695, ej 3. (in Armenian)

Hazarawor hay p’akhstakanner k’apastanin Vrastan (1920), K․ Polis, Zh’oghovrdi dzajn,, t’iv 667, ej 3. (in Armenian)

«Karsi marz» k’artez, HH karravarut’yann arrynt’er ansharzh guyk’i kadastri petakan komite «Geodezia yev k’artezagrut’yun» POAK, «GEOK’ART» POAK 2015 t’. (in Armenian)

Nersesyan N․ (2018), Vorbak’aghak’y, hrat․ «Zangak-97», Yerevan, 652 ej. (in Armenian)

Nersisyan M․ (2005), Hayots’ ts’eghaspanut’yan anherk’eli p’astat’ght’er, Yerevan, hrat․ HH GAA «Gitut’yun», 336 ej. (in Armenian)

Nersisyan M․, Sahakyan RR․ (1991), Hayeri ts’eghaspanut’yuny Osmanyan kaysrut’yunum, P’astat’ght’eri yev nyut’eri zhoghovatsu, Yerevan, hrat․ «Hayastan», 758 ej. (in Armenian)

Petrosyan G․ (2004), Karsi khndiry yev nra shurj tsavalvats payk’ary (1918t’․ dektember-1919t’․ april), «Banber Yerevani hamalsarani», 3 (114), Yerevan, ej 22-35. (in Armenian)

Sardaryan K․ (1990), Hamashkharhayin heghap’vokhut’yan arevelyan khach’merukum, Yerevan, «Garun», t’iv 4, ej 16-45. (in Armenian)

T’urk’ery ky jarden hayery yev ky koghopten anonts’ stats’uatsk’y (1920) K․ Polis, Zh’oghovrdi dzajn, t’iv 687, ej 3. (in Armenian)

Yerevan hasats nor p’akhystakanneri vichaky (1920), Yerevan, Yaṛaj, t’iv 249, ej 2. (in Armenian)

Yesayean A․ (1921), Gharsi ariwnot orery, Yerevan, «Komunist», t’iv 47, ej 2. (in Armenian)

Yovsep’ean G. (1982), Keank’is amenadzhbakht ory yev yerjankut’eans ropen, TPARAN KAT’VOGHIKOSUT’EAN HAYOTS’ METSI TANN KILIKIOY, Ant’ilias-Libanan, 47 ej. (in Armenian)

Загрузки

Опубликован

2022-12-29

Выпуск

Раздел

Articles