ՆՈՐԱՐԱՐԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄ. «ԽԵԼԱՑԻ ՔԱՂԱՔՆԵՐԻ» ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԸ ԵՎ ԴՐԱ ԿԻՐԱՌՈՒՄՆՆ ԱՄՆ-ՈՒՄ

Abstract

21-րդ դարում տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաների արագ զարգացմանը զուգընթաց, քաղաքային զարգացման նորարարական մոտեցումների ներդրումը դարձել է ժամանակակից ուրբանիզացիոն գործընթացների կարևորագույն միտումներից ու ուղղություններից մեկը: Խելացի քաղաքները համարվում են նորարարական քաղաքային զարգացման գործընթացի հիմնական պրակտիկ վերջնարդյունքը։ Միևնույն ժամանակ, «խելացի քաղաքներ» և «կայունություն» հասկացությունները փոխկապակցված են և փոխպայմանավորված: Այսպիսով, առաջացել է «խելացի կայուն քաղաքներ» հասկացությունը, որը բնութագրում է «խելացի» և նորարարական քաղաքային տեխնոլոգիաների օգտագործումը երկարաժամկետ և հավասարակշռված քաղաքային զարգացմանը հասնելու համար՝ սոցիալ-տնտեսական, ինստիտուցիոնալ, մշակութային և բնապահպանական ասպեկտներով: Նորարարական քաղաքային զարգացումը առանձնահատուկ նշանակություն ունի ԱՄՆ-ի համար՝ հաշվի առնելով երկրի քաղաքային բնակչության մեծ տեսակարար կշիռը (ավելի քան 80%), ընդարձակ և խիտ բնակեցված խոշոր ուրբանիզացված գոտիների առկայությունը, ինչպես նաև ուրբանիզացիայի գործոնի առանձնահատուկ դերն ու կարևորությունն ամերիկյան կենսակերպը, տնտեսության և սոցիալական հարաբերությունների համատեքստում։ Տվյալ հոդվածի տեսական բաժինը նվիրված է նորարարական քաղաքային զարգացման և խելացի կայուն քաղաքների՝ վերը նշված տեսական գաղափարների և առանձնահատկությունների ուսումնասիրությանը: Գործնական բաժնում ուսումնասիրվել, համեմատվել և ամփոփվել են ամերիկյան 5 խելացի քաղաքների (Նյու Յորք, Սան Ֆրանցիսկո, Կոլումբուս, Օսթին և Չիկագո) օրինակները։