ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ԱՐՏԱՊԱՅՄԱՆԱԳՐԱՅԻՆ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑԸ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔՈՒՄ

Abstract

Հոդվածը նվիրված է պայմանագրային և արտապայմանագրային պատասխանատվության հարաբերակցությանը: Հոդվածում քննարկվել են պայմանագրային և արտապայմանագրային պատասխանատվության հարաբերակցության վերաբերյալ տեսությունները, պայմանագրային պատասխանատվությանը բնորոշ առանձնահատկությունները, դրանց տարբերակման հիմքում ընկած հիմնական սկզբունքային ուղղությունները, տեսական և գործնական տարանջատման անհրաժեշտությունը:

Հոդվածում վերլուծվում է քաղաքացիական պատասխանատվության համակարգում պայմանագրային և արտապայմանագրային պատասխանատվության հարաբերակցությունը, պայմանագրային պատասխանատվության հատուկ կարգավորումների անհրաժեշտության հիմքում ընկած օբյեկտիվ պատճառները, ընդգծվում է քաղաքացիական շրջանառությունում համարժեք կարգավորումների կարևորությունը։ Անդրադարձ է կատարվում նաև գործող օրենսդրությանը, դատական պրակտիկայի կողմից տրված մեկնաբանությանը, քաղաքացիական պատասխանատվության ինստիտուտի առկա կարգավորոումների կառուցվածքային թերություններին, պայմանագրային և արտապայմանագրային պատասխանատվության կարգավորումների, դրանց մեկնաբանության վրա ունեցած ազդեցությանը։

Եզրահանգում է կատարվում այն մասին, որ պայմանագրային պատասխանատվությունը քաղաքացիական պատասխանատվության ընդհանուր համակարգում պետք է պարունակի հատուկ կարգավորումներ։ Նման տարանջատումը պայմանավորվում է քաղաքացիական շրջանառության մեջ պայմանագրի  յուրահատուկ դերով և նշանակությամբ, նրա՝ միաժամանակ և́ որպես իրավաբանական փաստի, և´ կարգավորիչ գործառույթով, պայմանագրային հարաբերություններում կողմերի ակնկալած կանխատեսելիությունն ապահովելու,  ռիսկերը հավասարակշռելու կարողությամբ։

Արդյունքում փորձ է կատարվել հիմնավորել քաղաքացիական պատասխանատվության համակարգում պայմանագրային պատասխանատվության հարաբերական անկախությունը, հատուկ օրենսդրական կարգավորումների անհրաժեշտությունը՝ իրավական որոշակիության, իրավակիրառ պրակտիկայի միասնականության ապահովման և դրա հետագա զարգացման նպատակով։