Ուղղահայաց և հորիզոնական ինքնության հիմնախնդիրը միջսերնդային փոխհարաբերություններում

Authors

  • Համլետ Սիմոնյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2023.14.2.058

Keywords:

ինքնություն, սերունդներ, միջսերնդային փոխհարաբերություններ, ուղղահայաց ինքնություն, հորիզոնական ինքնություն, հետհիշողություն, մետապատումներ, անցյալ

Abstract

Սերունդների միջև արդար և կառուցողական փոխհարաբերությունների ապահովմանն ու զարգացմանն ուղղված փիլիսոփայական մտայնությունները աստիճանաբար ավելի մեծ ուշադրության են արժանանում։ Փիլիսոփայական տեսանկյունից միջսերնդային փոխհարաբերություններին առնչակից բարոյագիտական հիմնախնդիրների ուսումնասիրությունը հնարավորություն է ընձեռում մի շարք կարևորագույն հարցերի և դրանց հնարավոր լուծումների արծարծման համար, հարցեր, որոնք վերաբերում են սերունդների ինքնությանը, սոցիոմշակութային ժառանգության սերնդեսերունդ փոխանցմանը, միջսերնդային արդարությանը, սերունդների միջև պատասխանատվությանը և այլն։ Այս համատեքստում կարևոր է մտապահել, որ տարբեր սերունդներին վերաբերող ու առհասարակ միջսերնդայնության տարր ունեցող թեմաներն ինչ-որ իմաստով բազմազանություն են ենթադրում, քանի որ գործ ունենք տարբեր սերունդների արժեքային, աշխարհայացքային կողմնորոշումների հետ։ Հաշվի առնելով վերոնշյալը՝ հոդվածում քննարկվում է սերունդների ինքնության կառուցարկման գործընթացը՝ մասնավորապես անդրադառնալով մեր օրերում ուղղահայաց (ժամանակային) և հորիզոնական (տարածական) ինքնության միջև նշմարվող խզումներին ու հակասություններին։ Վերլուծելով սերունդների ուղղահայաց ինքնության և հորիզոնական ինքնության առանձնահատկությունները՝ անդրադարձ է կատարվում անցյալի փորձին, ինքնութենական մետապատումներին և վերջիններիս ներառվածությանը սերունդների ինքնության ձևավորման գործընթացում։

Աշխատանքում վերլուծվում են նաև հետհիշողության դերը և նշանակությունը սերունդների ինքնության և փորձառությունների ձևավորման հարցում՝ միևնույն ժամանակ վեր հանելով դրա և՛ կառուցողական, և՛ ապակառուցողական կողմերը։

Author Biography

Համլետ Սիմոնյան, Երևանի պետական համալսարան

ԵՊՀ սոցիալական փիլիսոփայության, բարոյագիտության և գեղագիտության ամբիոնի ասպիրանտ

References

Кон И. С., Социология личности, Политиздат, Москва, 1967, pp. 109-110.

Лурье С․ В․, Метаморфозы традиционного сознания (Опыт разработки теоретических основ этнопсихологии и их применения к анализу исторического и этнографического материала), http://svlourie.ru/Erevan-heroic-myth, 01.02.2023

Ibid, http://svlourie.ru/Erevan-heroic-myth, 01.02.2023.

Hirsch M., The Generation of Postmemory: Writing and Visual Culture After the Holocaust, Colombia University Press, New York, 2012, pp. 1-25.

E. Harutyunyan, The Transformations of Human Being (in Armenian), YSU Press, Yerevan, 2018, pp. 6-7.

Hirsch M., The Generation of Postmemory: Writing and Visual Culture After the Holocaust, Colombia University Press, New York, 2012, p. 5.

Schutz A., The Phenomenology of the Social World, Northwestern University Press, Evanston, 1967, p. 143.

Ibid, p. 143.

Ibid, p. 142.

E. Harutyunyan, National Identity: the “World of Generations” and the “World of Contemporaries” // “Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology”, No 2 (29), 2019, pp. 7-8.

Ricoeur P., Memory, History, Forgetting, The University of Chigaco Press, Chicago, 2004, pp. 80-86.

Arendt H., Between Past and Future: Six Exercises in Political Thought, The Viking Press, New York, 1961, p. 26

Hirsch M., The Generation of Postmemory: Writing and Visual Culture After the Holocaust, Colombia University Press, New York, 2012, p. 5.

Maines D․ R., Sugrue, N. M., Katovich, M. A., The Sociological Import of G. H. Mead's Theory of the Past, American Sociological Review, Vol. 48, No. 2, 1983, p. 161, https://www.jstor.org/stable/2095102, 24.03.2023

Mannheim K., The Problem of Generations, in Essays on The Sociology of Knowledge, ed․ by Kecskemeti P., Routledge and Kegan Paul Ltd, London, 1952, pp. 286-320

Ibid, pp. 286-320.

Santayana G., The Life of Reason: The Phases of Human Progress, Dover Publication, Inc., New York, 1980, p. 92

Downloads

Published

2023-06-13

How to Cite

Սիմոնյան Հ. (2023). Ուղղահայաց և հորիզոնական ինքնության հիմնախնդիրը միջսերնդային փոխհարաբերություններում. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն, 14(2 (41), 58–67. https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2023.14.2.058

Issue

Section

PHILOSOPHY