Ազգային հարստության կապիտալացման և ըստ եկամտային խմբերի բնակչության դասակարգման հիմնախնդիրները Հայաստանի Հանրապետությունում

Abstract

Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ–տնտեսական բարդ և անորոշության (ինչպես ներքին, այնպես էլ, հատկապես, արտաքին քաղաքականության ոլորտներում) բարձր աստիճանի պայմաններում խիստ արդիական է դառնում երկրի տնտեսական աճի ապահովման գործում բացահայտել բնակչության եկամուտների ձևավորման և բաշխման ազդեցությունը (նկատի ունենալով, որ ՀՀ-ում ազգային հարստության ցուցանիշը չի հաշվարկվում)։

Ինչպես հայտնի է, բնակչության եկամուտների ավելացման հիմնական միջոցը ՀՆԱ-ի աճն է, քանի որ տնտեսական աճի հաշվարկման հիմքում եկամուտների և արտադրութան ծավալներն են:

Ազգային հարստության և ՀՆԱ-ի միջև կապը բնութագրելու համար հեղինակները դիտարկել են ՀՆԱ-ն «կապիտալացման» հնարավորությունը և դրա համար անհրաժեշտ ժամանակահատվածը։ Ակնհայտ է, որ որքան կարճ է այդ ժամանակահատվածն, այնքան ավելի արդյունավետ է գործում երկրի տնտեսությունը և բարձր են նրա վերարտադրական հնարավորություններն ու սոցիալ-տնտեսական զարգացման ներուժը:

Հոդվածում ուսումնասիրվել են բնակչության եկամուտների ձևավորման և բաշխման ժամանակակից միտումներն ու այդ հարաբերությունների վիճակը Հայաստանի Հանրապետությունում: Հիմնական հարցերից մեկը, որը գտնել է հեղինակների տեսադաշտում․ կարելի է արդյո՞ք ՀՆԱ–ն ավելի արդարացի բաշխել, որպեսզի որոշակի ներդաշնակություն լինի աշխատանքի, կապիտալի տերերի և պետության եկամուտների միջև։ Հետազոտության արդյունքները ցույց են տվել, որ ՀՀ–ում բնակչության եկամուտների բաշխումը չի նպաստել հանրության տարբեր շերտերի միջև սոցիալական համերաշխության մթնոլորտի ստեղծմանը, այլ հակառակը: Իսկ դա նշանակում է, որ ՀՀ–ում բնակչության տարբեր խմբերի եկամուտների ձևավորումը հիմնավորված չի եղել և այն հետևանք է ՀՆԱ–ի ոչ արդարացի բաշխման։

Վերը շարադրվածի համատեքստում հրատապություն է ստանում ազգային հարստության գնահատման մեթոդաբանության և դրա կիրառման հնարավորությունների վերաբերյալ առաջարկությունների մշակումը, ինչպես նաև ազգային հարստության ու բնակչության եկամուտտերի բաշխման արդյունավետ միջոցառումների ու կառուցվածքների ստեղծումը։