Բարձրագույն կրթության և աղքատության փոխկապվածությունը Հայաստանում
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2022.13.1.021Keywords:
բարձրագույն կրթություն, աղքատություն, սոցիալական արդարություն, սոցիալական ուղղվածություն, ուսման վարձ, մատչելիություն, ընդգրկվածությունAbstract
Ներկայումս բարձրագույն կրթության կարևոր բնութագրիչներից է զանգվածայնացումը, որը նպաստում է բարձրագույն կրթություն ստացողների թվի շարունակական աճին։ Սակայն բարձրագույն կրթությանը դեռևս բնորոշ է «էլիտարիզմը»՝ բնակչության աղքատ ու խոցելի այլ խմբերի թերներգրավվածությամբ։ Հոդվածում ուսումնասիրվել է Հայաստանում բարձրագույն կրթության և աղքատության փոխկապակցվածությունը՝ որպես սոցիալական ուղղվածության առանցքային հարց՝ համադրելով այն տարբեր երկրներում իրավիՃակի հետ։ Ուսումնասիրությունն իրականացվել է ֆինանսատնտեսական վերլուծության և կրթական հետազոտությունների մեթոդաբանական բաղադրիչների համադրմամբ: Հավաքված տվյալների վերլուծության հիման վրա կատարված հաշվարկները հստակ ցույց են տալիս, որ Հայաստանում չի ապահովվում բարձրագույն կրթության հավասար մատչելիությունը, մասնավորապես՝ բուհ ընդունվելու, բուհում սովորելու և այն հաջող ավարտելու հնարավորությունները խիստ անհավասար են բնակչության աղքատ և բարեկեցիկ ընտանիքներից երիտասարդների համար, և որ ուսման վարձավճարներն ու ուսման հետ կապված այլ ծախսերը բարձրագույն կրթություն ստանալու իրական խոչընդոտներ են։ Հետազոտության եզրակացություններից ակնհայտ է դառնում, որ աղքատությունը բարձրագույն կրթություն ստանալու իրական խոչընդոտ է, իսկ բարձրագույն կրթություն չունենալը՝ աղքատ մնալու իրական վտանգ։
References
Ballas D., Lupton R., Kavroudakis D., Hennig B., Yiagopoulou V., Dale R., Dorling D., Mind the gap: Education inequality across EU regions. An independent report authored for the European Commission by the NESSE network of experts; www.nesse.fr., 2012, pp. 13-14.
Gwosć C., Vögtle E. M., Hauschildt K., Social and Economic Conditions of Student Life in Europe: Eurostudent VI, 2016–2018: Synopsis of Indicators, 2008, p. 17, https://www.eurostudent.eu/download_files/documents/EUROSTUDENT_VI_Synopsis_of_Indicators. pdf
Gwosć C., Vögtle E. M., Hauschildt K., Eurostudent VI: Overview and Selected Findings: Social and Economic Conditions of Student Life in Europe, German Center for Higher Education Research and Science Studies, wbv Media GmbH & Co. KG, 2018, p. 8. https://www.eurostudent.eu/download_files/documents/EUROSTUDENT_VI_short_report.pdf
Hackl E., The Intrusion and Expansion of Community Policies in Higher Education, Higher Education Management, 2001, 13 (3), pp. 99–117 (p. 115)
Hauschildt K., Gwosć C., Schirmer H., Wartenbergh-Cras F., Social and Economic Conditions of Student Life in Europe, EUROSTUDENT VII: Synopsis of Indicators 2018–2021, 2021, pp. 12-16, https://www.eurostudent.eu/download_files/documents/EUROSTUDENT_VII_Synopsis_of_Indicators.pdf
Klemenčič M., How ESIB- the National Union of Students Got into the Bologna Process. In Ivosević V., Päll A. and M. Vukasović. ESU turns 30! Fighting for Student Rights Since 1982. Brussels: European Students’ Union, 2012, pp. 17-28 (p. 26-27), http://scholar.harvard.edu/files/manja_klemencic/files/2012_klemencic_how_esib_got_into_bologna_process.pdf?m=1444558454
Kooij Y., European Higher Education Policy and the Social Dimension: A Comparative Study of the Bologna Process, Palgrave Macmillan, 2015, p. 58.
Marginson S., The Worldwide Trend to High Participation Higher Education: Dynamics of Social Stratification in Inclusive Systems, Higher Education, 72, 2016, pp. 413–434.
Meng C., Wessling K., Mühleck K., & Unger M., EUROGRADUATE pilot survey: Design and implementation of a pilot European graduate survey, Publications Office of the European Union, 2020, p. 19, file:///D:/USER/Downloads/NC0220240ENN.en.pdf
Salmi J., Social Dimension Within a Quality Oriented Higher Education System// Curaj A., Deca L., Pricopie R. (eds) European Higher Education Area: The Impact of Past and Future Policies, Springer, Cham, 2018, p. 141-154
Zgaga P., The Social Dimension in the European Higher Education Area, In Baranović, B. (ed.) Koji srednješkolci namjeravaju studirati? Pristup visokom obrazovanju i odabir studija [Which High School Students Plan to Study? Access to Higher Education and the Selection of Studies]. (Biblioteka Znanost i društvo, 37). Zagreb, 2015, pp. 211-233 (p. 217)
Կ. Հարությունյան, «ՀՀ բարձրագույն կրթական համակարգի սոցիալական ուղղվածությունը», Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի Բանբեր, «Տնտեսագետ» հրատարակչություն, h. 4 (56), Երևան, 2019թ.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
