Պետական կառավարման համակարգի թվայնացման հիմնահարցերը ՀՀ-ում

Authors

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.1.072

Keywords:

թվայնացում, էլեկտրոնային կառավարում, էլեկտրոնային կառավարություն, թվային պետություն, թվային հասարակություն, թվային տնտեսություն, թվային հարթակ

Abstract

Ժա­մա­նա­կա­կից աշ­խար­հում թվա­յին փո­խա­կեր­պում­նե­րը դար­ձել են մարդ­կա­յին կեն­սա­գոր­ծու­նեութ­յան ան­քակ­տե­լի բա­ղադ­րի­չը։ Դ­րանք վե­րա­բե­րում են այն փո­փո­խութ­յուն­նե­րին, ո­րոնք կա­րող են ա­ռա­ջա­նալ բիզ­նես մո­դել­նե­րում, կազ­մա­կերպ­չա­կան տա­րա­տե­սակ կա­ռուց­վածք­նե­րում և­ այլ գոր­ծըն­թաց­նե­րում։ Պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գում թվայ­նա­ցու­մը գնա­լով ա­վե­լի մեծ թափ է հա­վա­քում։ Հոդ­վա­ծում ներ­կա­յաց­վում են պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գում թվա­յին փո­խա­կեր­պում­նե­րի հիմ­նա­կան ա­ռանձ­նա­հատ­կութ­յուն­նե­րը, բա­ղադ­րիչ­նե­րը, քա­ղա­քա­ցի­նե­րի և բիզ­նե­սի հետ պե­տութ­յան փո­խառն­չութ­յուն­նե­րի հիմ­նա­կան թվա­յին մո­դել­նե­րը։ Քն­նարկ­վել են ՀՀ պե­տա­կան հա­մա­կար­գում թվա­յին փո­խա­կեր­պում­նե­րի է­վոլ­յու­ցիան, զար­գաց­ման ա­ռանձ­նա­հատ­կութ­յուն­նե­րը, հիմ­նա­կան թվա­յին հար­թակ­ներն ու դրանց ըն­ձե­ռած հնա­րա­վո­րութ­յուն­նե­րը։ Ա­ռանձ­նա­կի ու­շադ­րութ­յուն է նվիր­վել թվայ­նաց­ման գոր­ծըն­թա­ցի ռազ­մա­վա­րա­կան կա­ռա­վար­մա­նը, հա­յե­ցա­կար­գա­յին մո­տե­ցում­նե­րին։ Վեր­լուծ­վել է ՀՀ դիր­քը Մ­տա­վոր սե­փա­կա­նութ­յան հա­մաշ­խար­հա­յին կազ­մա­կեր­պութ­յան Գ­լո­բալ նո­րա­րա­րութ­յան հա­մաթ­վի, դրա են­թա­բա­ղադ­րիչ­նե­րի, ինչ­պես նաև ՄԱԿ-ի Է­լեկտ­րո­նա­յին կա­ռա­վար­ման զար­գաց­ման հա­մաթ­վի և դ­րա են­թա­բա­ղադ­րիչ­նե­րի հա­մա­տեքս­տում։ Վեր են հան­վել թվայ­նաց­ման ո­լոր­տում ՀՀ գլխա­վոր հիմ­նախն­դիր­նե­րը։ Մաս­նա­վո­րա­պես քննարկ­վել են թվա­յին գրա­գի­տութ­յան, թվա­յին հար­թակ­նե­րի վե­րա­բեր­յալ հա­սա­րա­կութ­յան ի­րա­զեկ­վա­ծութ­յան ցածր մա­կար­դա­կի, թվա­յին գոր­ծիք­նե­րի նկատ­մամբ հա­սա­րա­կութ­յան վստա­հութ­յան աս­տի­ճա­նի, կի­բե­րանվ­տան­գութ­յա­նը վե­րա­բե­րող խնդիր­նե­րը, ընդգծ­վել է պե­տա­կան թվա­յին հար­թակ­նե­րի կա­ռուց­ման միաս­նա­կան սկզբունք­նե­րի և չա­փա­նիշ­նե­րի, ինչ­պես նաև պե­տա­կան թվա­յին հար­թակ­նե­րի միջև կա­պե­րի բա­ցա­կա­յութ­յու­նը։

Author Biography

Կառլեն Խաչատրյան , Երևանի պետական համալսարան

տ.գ.թ., դոցենտ, Կառավարման և գործարարության ամբիոնի վարիչ

References

Прохоров А., Коник Л. Цифровая трансформация: анализ, тренды, мировой опыт. М., 2019,

Грибанов Ю. Цифровая трансформация социально-экономических систем на основе развития института сервисной интеграции. Автореферат диссертации на соис-кание ученой степени доктора экономических наук, СПб., 2019,

OECD, Digital Government Strategies for Transforming Public Services in the Welfare Areas. OECD Publishing, Paris, 2016,

Chun, S., Shulman S., Sandoval A., Hovy E., Government 2.0: Making Connec-tions between Citizens, Data and Government // Information Polity, № 15, 2010,

Сидорова А. Электронное правительство: повышение общественного участия в уп-равлении государством // Государственное управление. электронный вестник, № 62, 2017,

Onuigbo R., Eme O., Electronic Governance and Administration in Nigeria: Prospects and Challenges // Oman Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review, № 5, 2015,

Ефименко Н. Электронное правительство как концепция государственного уп¬рав¬ления в информационном обществе // Беларусь в современном мире: материалы II Рес¬пуб¬лик. науч. конф. студентов, магистрантов и аспирантов, Гомель, 15 мая 2009,

Kabbar E., Measuring E-Government Development: The Haves and the Have-nots // Journal of e-Government Studies and Best Practices, Vol. 2020, 2020,

«Էլեկտրոնային կառավարման ռազմավարական ծրագրին հավանություն տա¬լու մասին», քաղվածք ՀՀ կառավարության նիստի արձանագրությունից, 10 ապրիլի 2014 թ., № 14,

Ա․ Սարգսյան, Յու․ Սուվարյան, Հանրային կառավարումը Հայաստանի Հան¬¬րապետությունում․ զարգացման ընթացքը և բարեփոխման գերակայությունները, Եր., 2018,

«Հայաստանի թվայնացման ռազմավարություն», ՀՀ կառավարության որոշում՝ 11.02.2021թ., № 183-Լ,

«Թվային Հայաստան» հիմնադրամ ստեղծելու և դրա կանոնադրությունը հաս¬¬տատելու մասին ՀՀ օրենք, ՀՀ կառավարության 2017 թվականի օգոստոսի 3-ի № 926-Ն որոշում,

Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպության զեկույց,

Global Innovation Index 2022․ What is the future of innovation-driven growth? / 15th edition, World Intellectual Property Organization (WIPO), 2022, Geneva,

UNITED NATIONS, E-GOVERNMENT SURVEY 2022: The Future of Digital Government, New York, 2022,

Global Cybersecurity Index, ITU, Geneva, 2021,

Downloads

Published

2023-04-17

How to Cite

Խաչատրյան Կ. (2023). Պետական կառավարման համակարգի թվայնացման հիմնահարցերը ՀՀ-ում. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Տնտեսագիտություն, 14(1 (40), 72–87. https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.1.072

Issue

Section

Թվային տնտեսություն