ՀՀ գնաճի և մակրոտնտեսական ցուցանիշների միջև փոխազդեցության էկոնոմետրիկ վերլուծություն

Authors

  • Ալվարդ Խառատյան Երևանի պետական համալսարան
  • Աննա Սարգսյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.2.033

Keywords:

Հայաստան, վեկտորական ավտոռեգրեսիայի մոդել, գնաճ, տնտեսական աճ, փոխարժեք, արտերկրից տրանսֆերտներ, Գրեյնջերի թեստ, պատահական շոկ

Abstract

Աշխատանքում վեկտորական ավտոռեգրեսիայի (VAR) մոդելի կիրառմամբ 1996-2023 թթ. եռամսյակային տվյալների հիման վրա գնահատվել են Հայաստանում գնաճի, տնտեսական աճի, փոխարժեքի և արտերկրից փոխանցվող անձնական տրանսֆերտների փոխադարձ կապերը, ինչպես նաև՝ այդ փոփոխականների վրա պատահական շոկերի դինամիկ ազդեցությունները: Արդյունքների համաձայն՝ կարճաժամկետ հեռանկարում գնաճը նշանակալի դրական ազդեցություն ունի տնտեսական աճի վրա: Գնաճի վրա արտերկրից փոխանցվող անձնական տրանսֆերտներն ունեն նշանակալի դրական, իսկ տնտեսական աճը՝ նշանակալի բացասական ազդեցություն: Տնտեսական աճը և գնաճը փոխարժեքի փոփոխության պատճառն են ըստ Գրեյնջերի: Կարճաժամկետ հատվածում և տնտեսական աճը և գնաճը նպաստում են դրամի արժևորմանը:

Տնտեսական աճ փոփոխականի սեփական շոկի ազդեցությունը երկարաժամկետ է, իսկ գնաճինը և փոխարժեքինը՝ կարճաժամկետ: Ոչ սեփական շոկերի ազդեցությունները թույլ են: Դիսպերսիոն վերլուծության արդյունքներով՝ տնտեսական աճի և գնաճի վարիացիաների մեջ մեծ է սեփական շոկի ներդրումը, իսկ փոխարժեքի վարիացիայի մեջ տնտեսական աճը և գնաճը նշանակալի ներդրում ունեն:

Author Biographies

Ալվարդ Խառատյան, Երևանի պետական համալսարան

տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ, ԵՊՀ տնտեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մոդելավորման ամբիոնի վարիչ

Աննա Սարգսյան, Երևանի պետական համալսարան

տնտեսագիտության թեկնածու, ԵՊՀ տնտեսագիտության մեջ մաթեմատիկական մոդելավորման ամբիոնի դոցենտ

References

World Economic Situation and Prospects, United Nations, 2023,

Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ: Գնաճի հաշվետվու-թյուն, 2023/1,

International Monetary Fund, World Economic Outlook, A Rocky Recovery, 2023, Apr.,

Malenković N., The effect of the inflation rate on gross domestic product: an economic anal-ysis for the Western Balkans countries.

Kryeziu N. & Durguti E. A.. The impact of inflation on economic growth: The case of Eurozone. International Journal of Finance and Banking Studies (2147-4486), 2019, 8(1), 01-09:

Obradović S., Šapić S., Furtula S. & Lojanica N.. Linkages between Inflation and Economic Growth in Serbia: An ARDL Bounds Testing Approach. Engineering Econom-ics, 2017, 28(4),

Arsѐne M. F. & Guy-Paulin D. D., An Econometric Analysis of the Nexus be-tween Credit to the Private Sector, Inflation and Economic Growth: Case of Cameroon 1965 – 2010. Global Journal of Management and Business Research Interdisciplinary, Volume 13 Issue 7 Version 1.0, 2013,

Mandeya S. M.T. & Ho Sin-Yu, Inflation, inflation uncertainty and the eco-nomic growth nexus: An impact study of South Africa, Methods X. Published online 2021 Aug 25.

Fetai B., Koku P. S., Caushi A., Fetai A., The relationship between exchange rate and infla-tion: the case of western Balkans countries, Journal of Business, Economics and Finance -JBEF, 2016, Vol. 5(4),

Arsić M., Mladenović Z., Nojković A., Macroeconomic performance of infla-tion targeting in European and Asian emerging economie, Journal of Policy Modeling, Volume 44, Issue 3, May–June 2022,

Simionescu M. Quarterly inflation rate target and forecasts in Romania. Econom-ics, Management and Sustainability, 2016. 1-1.1,

Esfahani R. N., Yavari K., The Effects of Nominal and Real variables on Infla-tion in Iran. Iranian journal of Economic Research. Vol. 5, N. 16, Oct. 2003,

Monfared S. S., Akın F., The Relationship Between Exchage Rates and Infla-tion: The Case of Iran. European Journal of Sustainable Development, 2017, 6(4),

Dumitrescu C. T., Econometric Model of Inflation and Currency Rate of Ex-change. European Research Studies, Volume X, Special Issue (4) 2007,

Narayan P. K., Narayan S., Mishra S., Do Remittances Induce Inflation? Fresh Evidence from Developing Countries, Southem Economic Journal, 2011, Vol. 77, No. 4, էջ 914-933:

Roy R., Rahman, M. M., An Empirical Analysis of Remittance – Inflation Rela-tionship in Bangladesh: Post-Floating Exchange Rate Scenario, Munich Personal RePEc Ar-chive (MPRA), Published online 2014 April 7,

Ռ. Գևորգյան, Ա. Խառատյան, Ն. Քոչինյան, Սոցիալական հիմնական զարգացումների վերլուծությունը Հայաստանի անցումային տնտեսությունում, ԵՊՀ Տնտեսագիտության ֆակուլտետի տարեգիրք, Եր., 2011,

Karapetyan L., Harutyunyan L. The Development and the Side Effects of Remittances in CIS Countries: the Case of Armenia, CARIM-East Research Report 2013/24:

Ս. Իսրայելյան, Գնաճի ազդեցությունը տնտեսության ֆինանսական զարգաց-ման վրա, «Տնտեսություն», 2021-06-16,

Downloads

Published

2023-12-29

How to Cite

Խառատյան Ա., & Սարգսյան Ա. (2023). ՀՀ գնաճի և մակրոտնտեսական ցուցանիշների միջև փոխազդեցության էկոնոմետրիկ վերլուծություն. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Տնտեսագիտություն, 14(2 (41), 33–47. https://doi.org/10.46991/BYSU:G/2023.14.2.033

Issue

Section

Տնտեսամաթեմատիկական մոդելավորում