Թուրքիայի ներքին հասարակական-քաղաքական գործոնների ազդեցությունը թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների վրա. սնուցող դավադրապաշտություն և հակաամերիկյանություն

Authors

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:D/2022.sp1.080

Keywords:

Թուրք-ամերիկյան հարաբերություններ, Արդարություն և զարգացում կուսակցություն, Էրդողան, ռազմական հեղաշրջման փորձ, հակաամերիկանիզմ

Abstract

Բացի միջազգային կառուցվածքային գործոններից, Թուրքիայի ներքին մակարդակի փոփոխականները և հասարակական-քաղաքական գործընթացները նույնպես կարևոր են Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության վերափոխման համար: Հոդվածում դիտարկվում է թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների ներկայիս աննախադեպ ճգնաժամը թուրքական հասարակական-քաղաքական գործընթացների համատեքստում։ Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության արժեթղթավորման ընդհանուր տենդենցում Թուրքիայում ընթանում է հակաարևմտյան և հակաամերիկանիզմը, ինչը իշխող ԱԶԿ-ի դիսկուրսիվ հեգեմոնիայի արդյունքն է։ Մի կողմից, հակաամերիկյանությունը և ԱՄՆ-ի իմիջի դեմոնիզացումը Էրդողանին օգտակար գործիք է տալիս երկրում պահպանողական, ազգայնական աջակցության մոբիլիզացման համար: Մյուս կողմից՝ նա փորձում է միջազգային հարթությունում պարտադրել Թուրքիայի իմիջը՝ որպես իսլամական աշխարհում արևմտյան հեգեմոնիայի դեմ դիմադրության հաստատակամ ուժ։

Author Biography

Levon Hovsepyan, Երևանի պետական համալսարան

ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտի Թուրքիայի բաժնի վարիչ, առաջատար գիտաշխատող, ԵՊՀ Քաղաքագիտության ամբիոնի դոցենտ, պատմական գիտությունների թեկնածու

References

Aslı Aydıntaşbaş, Kemal Kirişci, The United States and Turkey, Friends, Enemies, or Only Interests? The Center on the United States and Europe at Brookings, Turkey project Project Paper, Number 12, April 2017.

Ilhan Uzgel, Turkey’s Double Movement: Islamists, Neoliberalism and Foreign Policy, (in Turkey’s New State in the Making: Transformations in Legality, Economy and Coercion, Ed. P. Bedirhanoğlu, Ç. Dölek, F. Hülagü and Ö. Kaygusuz, London: Zed Books, 2020, p. 67-68.

Müge Aknür, Civil-Military Relations During the AK Party Era: Major Developments and Challenges, Insight Turkey, Vol.15, No. 4, 2013, pp. 142-143.

Jenny White, Muslim Nationalism and the New Turks, New Jersey, Princeton University Press, 2013.

Mark Haas, The Clash of Ideologies: Middle Eastern Politics and American Security (New-York: Oxford University Press, 2012).

Koray Caliskan, Explaining the end of military tutelary regime and the July 15 coup attempt in Turkey, Journal of Cultural Economy, Vol. 10, No.1. 2017.

Burak Bilgehan Özpek & Nebahat Tanriverdi Yaşar, Populism and foreign policy in Turkey under the AKP rule, Turkish Studies, Vol. 19, No. 2, 2018.

Hakan Yavuz, Nostalgia for the Empire: The Politics of Neo-Ottomanism (New-York: Oxford University Press, 2020).

Özlem Demirtaş-Bagdonas, A poststructuralist approach to ideology and foreign policy: Kemalism in the foreign policy discourse (Budapest: Central European University, 2008).

Hakan Yavuz, “Turkish-Israeli Relations Through the Lens of the Turkish Identity Debate”, Journal of Palestinian Studies 27, no. 1 (Autumn, 1997).

Ali Dayıoğlu, Nur Köprülü, “Turkey’s new identity revisited and its Islamist reflections in North Cyprus”, Southeast European and Black Sea Studies 19, No. 4 (2019).

Erdogan Places Blame for Protests оn International Conspiracy, https://www.al-monitor.com/originals/2013/06/erdogan-gezi-conspiracy-taksim-governance-authoritarian-akp.html

Ihsan Yilmaz & Galib Bashirov, The AKP after 15 years: emergence of Erdoganism in Turkey, Third World Quarterly, Vol. 39, No. 9, 2018, p. 1821-22.

Erdem Aytac, Ezgi Elci, Populism in Turkey, in Populism Around the World: A Comparative Perspective, ed. Daniel Stockemer, Springer 2018.

Mehmet Ümit Necef, Conspiracy theories and Occidentalism as an essential part of Turkish political culture, https://www.sdu.dk/-/media/files/om_sdu/centre/c_mellemoest/videncenter/artikler/2017/necef+article+december+17.pdf, pp. 3-4.

Mehmet Ümit Necef, Conspiracy theories and Occidentalism as an essential part of Turkish political culture, Center for Mellemostudier, December 2017, https://www.sdu.dk/da/forskning/c_mellemoeststudier/forskning/publications/-/media/cda7596f1d95476d9becaa458e10da35.ashx

Kamal A. Beyoghlow, Turkey and the United States on the brink: implications for NATO and the US-Turkish strategic and military partnership, U.S. Army War College Press, January 2020, pp. 27-29.

Ahmet Akkaya, From Military Tutelage to Nowhere: on the Limitations of Civil-Military Dualism in Making Sense of the Rise of Authoritarianism in Turkey in the 2010s, in (Turkey’s New State in the Making: Transformations in Legality, Economy and Coercion, Ed. P. Bedirhanoğlu, Ç. Dölek, F. Hülagü and Ö. Kaygusuz, London: Zed Books, 2020, p. 195-197.

Ibrahim Karagül, “ABD Türkiye için düşman ülkedir. Bir gün, binlerce insan İncirlik’i de kuşatır..,”, Yeni Safak, Ocak 26, 2018, https://www.yenisafak.com/yazarlar/ibrahim-karagul/abd-turkiye-icin-dusman-ulkedir-bir-gun-binlerce-insan-incirliki-de-kusatir-2043139.

Siri Neset, Turkish foreign policy: structures and decision-making processes, CMI Report, 2019, https://www.cmi.no/publications/6854-turkish-foreign-policy-structures-and-decision-making-processes.

Լ. Հովսեփյան, Թուրքիայի արտաքին և անվտանգային քաղաքականության փոխակերպումները․ վերագնահատելով Հայաստանի անվտանգության մարտահրավերները, «Հայկական բանակ», 4 (98) 2018, էջ 34-39․

Alper Kaliber & Esra Kaliber, From De-Europeanisation to Anti-Western Populism: Turkish Foreign Policy in Flux, The International Spectator, The International Spectator, 2019, Vol. 54, No. 4, p. 9․

Stephen J. Flanagan, F. Stephen Larrabee, Anika Binnendijk, Katherine Costello, Shira Efron, James Hoobler, Magdalena Kirchner, Jeffrey Martini, Alireza Nader, Peter A. Wilson, Turkey’s Nationalist Course, Implications for the U.S.-Turkish Strategic Partnership and the U.S. Army, Santa Monica, RAND Corporation 2020, pp. 38-39․

Michael Georgy, Mert Ozkan, Conspiracy theories flourish after Turkey's failed coup, Reuters, July 27, 2016, https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-conspiracy-idUSKCN1071XZ.

ABD'den Türkiye'ye darbe girişimi açıklamaları uyarısı, BBC News-Turkçe, 17 Temmuz, 2016, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-36819160

Nedim Şener, ‘15 Temmuz’u FETÖ ABD ile yaptı’, Hürriyet, Şubat 04, 2021, https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/nedim-sener/15-temmuzu-feto-abd-ile-yapti-41732285.

ABD Dışişleri'nden Soylu'nun iddiasına yanıt: '15 Temmuz'da ABD'nin rolü olduğu iddiası gerçek dışı ve sorumsuzca', BBC News-Turkçe, 05 Şubat, 2021, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55944373.

Ayla Ganioglu, Coup row haunts Turkish-US ties, Al-Monitor, February 16, 2021, https://www.al-monitor.com/originals/2021/02/turkey-majority-believes-us-is-involved-in-2016-coup-attempt.html

Barkey says pro-NATO generals purged, Turkey-Alliance relations could shift, Turkish Minute, February 6, 2017, https://www.turkishminute.com/2017/02/06/video-barkey-says-pro-nato-general-purged-turkish-nato-relations-will-shifted/.

Top US generals' coup remarks hamper relations with Turkey, TRT World, July 29, 2016 https://www.trtworld.com/mea/top-us-generals-coup-remarks-hamper-relations-with-turkey-153311.

Jen Kirby, The US-Turkey trade spat, explained, Vox, August 15, 2018, https://www.vox.com/world/2018/8/15/17687928/turkey-united-states-tariffs-lira-andrew-brunson

Dorian Jones, Erdogan Accuses US of 'Political Coup Attempt', https://www.voanews.com/europe/erdogan-accuses-us-political-coup-attempt.

Idris Bal, The Turkish Model and the Turkic Republics, Perceptions. Journal of International Affairs, Vol. III, No. 3, September - November 1998.

Meliha Benli Altunisik, The Turkish Model and Democratization in the Middle East, Arab Studies Quarterly, Vol. 27, No. 1-2, 2005, pp. 45-46.

Asli Aydintaşbaş, Kemal Kirişci, The United States and Turkey, Friends, Enemies, or Only Interests? The Center on the United States and Europe at Brookings, Turkey project Project Paper, Number 12, April 2017, p. 2.

Sinan Ulgen, Redefining the U.S.-Turkish Relationship, Carnegie Endowment for International Peace, Working paper, July 2021, https://carnegieendowment.org/files/Ulgen_US-Turkey_final.pdf

Max Hoffman, Flashpoints in U.S.-Turkey Relations in 2021, Center for American Progress Report, January 2021, https://americanprogress.org/wp-content/uploads/2021/01/Flashpoints-In-USTurkey-Relations-1.pdf.

Ibrahim Karagül, “ABD Türkiye için düşman ülkedir. Bir gün, binlerce insan İncirlik’i de kuşatır..,”, Yeni Şafak, Ocak 26, 2018, https://www.yenisafak.com/yazarlar/ibrahim-karagul/abd-turkiye-icin-dusman-ulkedir-bir-gun-binlerce-insan-incirliki-de-kusatir-2043139.

Լևոն Հովսեփյան, “Թուրքական արդի քաղաքական-անվտանգային խոսույթի երկու պարադիգմներ՝ Սևրի սինդրոմ և Ազգային ուխտ․ խոսույթից քաղաքականություն, Բանբեր Երևանի համալսարանի 3 (33): 2020, էջ 17-30։

Jennifer Schaffer, The Turkish Missile Crisis: The Root of Anti-American Sentiment in Turkey, https://medium.com/meddah-a-u-s-turkey-storytelling-project/the-turkish-missile-crisis-the-root-of-anti-american-sentiment-in-turkey-6e7258e8975.

Ömer Taşpınar, The Anatomy of Anti-Americanism in Turkey, https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/taspinar20051116.pdf․

Nur Bilge Criss, A Short History of Anti-Americanism and Terrorism: The Turkish Case, Journal of American History, Vol. 89, No. 2, September 2002․

Ömer Taşpınar, The Anatomy of Anti-Americanism in Turkey, https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/taspinar20051116.pdf․

Onat, Ismail; Cubukcu, Suat ; Demir, Fatih ; Akca, Davut, Framing anti-Americanism in Turkey: An empirical comparison of domestic and international media, International Journal of Media & Cultural Politics, Vol. 16, No. 2, 1 June 2020, pp. 139-157․

Ibrahim Karagül, ABD Türkiye için düşman ülkedir. Bir gün, binlerce insan İncirlik’i de kuşatır.., Yeni Şafak, 26 Ocak, 2018, https://www.yenisafak.com/yazarlar/ibrahim-karagul/abd-turkiye-icin-dusman-ulkedir-bir-gun-binlerce-insan-incirliki-de-kusatir-2043139․

Ihsan Dağı, Turkey’s division between East and West, https://www.ips-journal.eu/topics/democracy-and-society/turkeys-divided-public-between-the-west-and-russia-5886/.

Pinar Tremblay, Anti-Americanism reaches new peak in Turkey, Al-Monitor, August 21, 2017, https://www.al-monitor.com/originals/2017/08/turkey-united-states-anti-americanism-reaches-new-highs.html․

Richard Wike, Bruce Stokes, Jacob Poushter and Janell Fetterolf, The tarnished American brand, Pew Research Center Report, June 26, 2017, https://www.pewresearch.org/global/2017/06/26/tarnished-american-brand/․

Türk Dış Politikası Kamuoyu Algıları Araştırması, 4 Temmuz 2019, https://www.khas.edu.tr/sites/khas.edu.tr/files/inline-files/CTRS-TDP-2019.pdf․

Türk Dış Politikası Kamuoyu Algıları Araştırması, 17 Haziran 2020, https://www.khas.edu.tr/sites/khas.edu.tr/files/inline-files/DPA2020_BASIN%5B1%5D_0.pdf․

O. Taşpınar, “What fuels anti-Americanism in Turkey?”, Ahval, December 11, 2017, https://ahvalnews.com/us-turkey/what-fuels-anti-americanism-turkey․

Downloads

Published

2022-12-29

How to Cite

Hovsepyan, Levon. 2022. “Թուրքիայի ներքին հասարակական-քաղաքական գործոնների ազդեցությունը թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների վրա. սնուցող դավադրապաշտություն և հակաամերիկյանություն”. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Միջազգային հարաբերություններ, Քաղաքագիտություն 1 (December):80-97. https://doi.org/10.46991/BYSU:D/2022.sp1.080.

Issue

Section

Միջազգային հարաբերություններ