Ամբոխի կառավարման իրիտացիոն տեխնոլոգիաները (Հայաստանի «թավշյա հեղափոխության» օրինակով)
Keywords:
«թավշյա հեղափոխություն», ամբոխ, իրիտացիոն տեխնոլոգիաներ, սոցիալական վարակում, սոցիալական նմանակում, ներշնչումAbstract
Հեղափոխությունը ենթադրում է հասարակության սոցիալ-տնտեսական և քաղաքական համակարգի արմատական վերափոխումներ: 1989 թվականից՝ Չեխոսլովակիայում տեղի ունեցած վերափոխումներից հետո, «թավշյա հեղափոխություն» հասկացությունը մտավ գիտական շրջանառության մեջ՝ ենթադրելով քաղաքական նպատակներին հասնելու պայքարի ոչ բռնի մեթոդներ: Սովորաբար, այս մեթոդները ներառում են հրապարակային ելույթներ, ցույցեր, երթեր, հավաքներ և այլ զանգվածային գործողություններ: Հեղափոխական գործողությունների արդյունավետությունը ուղիղ համեմատական է դրանց մասնակիցների թվին: Ուստի նպատակին հասնելու համար անհրաժեշտ է ապահովել, որ գործողություններին հնարավորինս մեծ թվով մարդիկ մասնակցեն: Ուստի հեղափոխական գործողությունների կազմակերպիչները ձգտում են զանգվածների հետաքրքրել՝ ներգրավելով և դրդելով նրանց մասնակցել միջոցառումներին: Մարդկանց մեծ բազմությունը սովորաբար կոչվում է ամբոխ: Բազմության կառավարումը և զանգվածային հաղորդակցությունը պահանջում են հմտություններ և մանրամասն գործիքներ: Հոդվածը վերաբերում է բազմության կառավարման իրիտացիոն տեխնոլոգիաներին: Գործողությունների ռիթմիկորեն կրկնվող և դինամիկ զարգացող հաջորդականության պատճառով դրանք առաջացնում են համակարգում խաթարումներ և նորմայից ընդունելի շեղումներ, ինչը, սակայն, չի ենթադրում օրենքի խախտում: Իրիտացիոն տեխնոլոգիաներն ակտիվացնում են հասարակության մեջ սոցիալական իմիտացիայի, վարակման և ներշնչման գործընթացները: Իրիտացիոն տեխնոլոգիաների օգտագործման վառ օրինակ էր «թավշյա հեղափոխությունը», որը տեղի ունեցավ Հայաստանում 2018թ. գարնանը և պատմության մեջ մտավ ոչ բռնի, ցնցումներից զերծ, սպիտակ, սիրո և համերաշխության հեղափոխության սահմանումներով: Իրիտացիոն տեխնոլոգիաների հմուտ օգտագործումն ապահովեց իսկապես աննախադեպ թվով մարդկանց մասնակցությունը քաղաքացիական անհնազանդության գործողություններին: Հոդվածում ներկայացված է հեղափոխական գործողությունների պարբերականացումը, կարևորում է յուրաքանչյուր փուլում օգտագործվող տեխնոլոգիաները, հիմնավորում է թիրախավորման, գործողությունների, բանավոր հաղորդակցությունների, հաղորդագրությունների, կարգախոսների և ձայնային ազդանշանների իրիտացիոն բնույթը, որոնք օգտագործվում են հեղափոխական գործողությունների ժամանակ:
