ՌԻՍԿԱՅԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐԻՉՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՌԻՍԿԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ

Abstract

­Հա­մա­ռոտ նե­րա­ծա­կան: Ման­կա­վար­ժա­կան ռիս­կա­բա­նու­թյու­նը ման­կա­վար­ժու­թյան նոր գի­տա­ճյուղ է, ո­րն ու­սում­նա­սի­րում է կր­թա­կան գոր­ծըն­թա­ցում ը­նդ­գրկ­ված սուբյեկտ­նե­րի գոր­ծու­նե­ու­թյան, հատ­կա­պես դա­սա­վան­դո­ղի մաս­նա­գի­տա­կան և սո­վո­րո­ղի ու­սում­նա­կան գոր­ծու­նե­ու­թյան վար­քագ­ծային կող­մը, ման­կա­վար­ժա­կան ռիս­կի՝ որ­պես սո­ցի­ալ-տն­տե­սա­կան և հո­գե­բա­նա­կան եր­ևույ­թի է­ու­թյու­նը, ի­նչ­պես նաև ան­խու­սա­փե­լի ը­նտ­րու­թյան ի­րա­վի­ճա­կում դա­սա­վան­դո­ղի և սո­վո­րո­ղի գոր­ծու­նե­ու­թյան ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյուն­ներն ու ը­նդ­հա­նուր օ­րի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րը:

 Հիմնախնդիրը: Սույն հե­տա­զո­տու­թյան հիմ­նախն­դի­րը պայ­մա­նա­վոր­ված է կր­թա­կան գոր­ծըն­թա­ցում ռիս­կային ի­րա­վի­ճա­կի ա­ռա­ջաց­ման ան­կան­խա­տե­սե­լի­ու­թյան և հա­ճախ ան­կա­ռա­վա­րե­լի­ու­թյան հան­գա­ման­քով, ի­նչն էլ կա­րող է  բա­ցա­սա­կան հետ­ևանք­ներ ու­նե­նալ հատ­կա­պես սո­վո­րո­ղի ան­ձի զար­գաց­ման գոր­ծըն­թա­ցում: Այդ ի­սկ պատ­ճա­ռով ժա­մա­նա­կա­կից գոր­ծըն­թաց­նե­րում հրա­տապ խն­դիրներ են ռիս­կային ի­րա­վի­ճա­կի ու­սում­նա­սի­ու­թյունն ու դրա հնա­րա­վոր կար­գա­վոր­ման ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյուն­նե­րի բա­ցա­հայ­տու­մը:

Հիմ­նախնդ­րին ա­ռնչ­վող ար­դի­ա­կան հե­տա­զո­տու­թյուն­նե­րի և հրա­տա­րա­կու­թյուն­նե­րի վերլուծություն: Թեմային առնչվող ուսումնասիրությունների դի­տար­կու­մը ցույց է տա­լիս, որ ման­կա­վար­ժա­կան ռիս­կա­բա­նու­թյան ո­լոր­տը դեռևս կա­յաց­ման փու­լում է: Սա­կայն միև­նույն ժա­մա­նակ ը­նդ­հա­նուր ռիս­կա­բա­նու­թյու­նը և դրա այլ ճյու­ղե­րի շր­ջա­նակ­նե­րում ի­րա­կա­նաց­ված հե­տա­զո­տու­թյուն­ներն ու աշ­խա­տու­թյուն­նե­րը հիմք են դառնում ման­կա­վար­ժա­կան ռիս­կա­բա­նու­թյան ո­լոր­տում հե­տա­զո­տու­թյուն­նե­րի ը­նդ­լայն­ման ու կա­յաց­ման հա­մար: Այս­պես, նման մե­թո­դա­բա­նա­կան հիմք են Ու. Բե­քի, Ն. Լուհ­մա­նի, Ե. Գի­դեն­սի, Օ. Յա­նից­կու [1], [5, [3] աշ­խա­տու­թյուն­ներն ու դրան­ցում մշակ­ված տե­սա­կան հայե­ցա­կար­գե­րը: Այս գիտ­նա­կան­նե­րը և նրանց հետ­ևորդ­նե­րը հս­տա­կեց­նում են «­ռիսկ» հաս­կա­ցու­թյու­նը, բա­ցա­հայ­տում են դրա հատ­կա­նիշ­նե­րը, ծագ­ման և զար­գաց­ման մե­խա­նիզմ­նե­րի ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյուն­նե­րը, դա­սա­կար­գում են ժա­մա­նա­կա­կից ռիս­կե­րը, ներ­կա­յաց­նում են ռիս­կե­րի վտանգ­նե­րի և դրանց հետ­ևանք­նե­րի (ի­րա­կան և հա­վա­նա­կան) նվա­զեց­ման ու վե­րաց­ման ու­ղի­նե­րը:

­Հոդ­վա­ծի շր­ջա­նակ­նե­րում ի­րա­կա­նաց­վող հե­տա­զո­տու­թյան նպա­տակը: Մեր նպատակն է վեր հա­նել և դի­տար­կել ռիս­կային ի­րա­վի­ճա­կի կար­գա­վո­րիչ­նե­րի հիմ­նախն­դի­րը ման­կա­վար­ժա­կան ռիս­կա­բա­նու­թան մեջ: