Հայաստանի Հանրապետության պատվիրակության առաջին բանակցությունները Կոստանդնուպոլսում (1918 թ. հունիս)
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:D/2022.13.3.003Keywords:
Հայաստանի Հանրապետություն, Քառյակ միության պետություններ, Գերմանիա, Թուրքիա, Ավսրո-Հունգարիա, Համո Օհանջանյան, Ավետիս Ահարոնյան, Թալեաթ, Էնվեր, Բերսնդորֆ, Մուխթար բեյAbstract
Հոդվածում հանգամանորեն լուսաբանվում է Կոստանդնուպոլսի և Բեռլինի հայկական պատվիրակությունների դիվանագիտական ռազմավարական ու մարտավարական դժվարին գործունեությունը: Առանձնահատուկ ուշադրության է արժանացել այն հանգամանքը, որ հայ դիվանագետները ձգտել էին Հայկական հարցի լուծումը գտնել Քառյակ միության պետությունների, մասնավորաբար՝ օսմանյան Թուրքիայի և կայսերական Գերմանիայի միջև աշխարհաքաղաքական, տնտեսական ու դիվանագիտական հակասությունների ու շահերի բախումների բարդ ու դժվարին իրողությունների մեջ:
Քննության առարկա են դարձել նաև Կոստանդնուպոլսում հայկական պատվիրակության (նախագահ Ավ. Ահարոնյան) առաջին բանակցությունները օսմանյան Թուրքիայի նախարարների խորհրդի մեծ վեզիր Թալեաթ և ռազմական նախարար Էնվեր փաշաների հետ:
References
Mühlmann C., Das deutsch-türkische Waffenbündnis im Weltkrieg, Leipzig, 1940.
Армянский вопрос и геноцид армян в Турции (1913-1919). Материалы политического архива Министерства иностранных дел кайзеровской Германии (новые документы), Сост., отв. ред. В. Микаелян, Ер., 1995.
ГА РФ, ф. 446, оп. 2, д. 39, л. 63.
История иностранной интервенции в 1918 г., Документы. Ер., 1970.
Людендорф Э., Мои воспоминания о войне 1914-1918 гг., (Военные мемуары), Москва, Вече, 2014.
Петросян Г. А., Отношения Республики Армения с Россией (1918-1920 гг.), Ер., 2012:
Ա-Դո (Տեր-Մարտիրոսյան Հովհաննես), Հայության երկունքը, Եր., 2019:
Ավետիսյան Հ., Հայկական հարցը 1918 թ.: Եր., 1997:
«Զանգ» լրագիր, Եր., 1 դեկտեմբերի, 1918 թ.:
«Զանգ» լրագիր, Եր., 1 դեկտեմբերի, 1918:
«Զանգ» լրագիր, Եր., 7 օգոստոսի, 1918 թ.:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 657, թ. 294, ց. 2, գ. 12, թ. 102:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 8, թ. 117:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 120, թ. 40:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 13, թ. 5-6:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 13, թ. 7:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 656, թ. 121-124, 146-147, ց. 2, գ. 11, թ. 100-101:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 657 (2-րդ մաս), թ. 121-127:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 657, թ. 1, 2:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 8, թ. 116:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 8, թ. 117, ց. 2, գ. 12, թ. 42:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 1, գ. 8, թ. 131:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 11, թ. 100-101:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 11, թ. 47:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 12, թ. 1, 24, ֆ. 222, ց. 1, գ. 141, թ. 253-254
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 12, թ. 39:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 12, թ. 40:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 12, թ. 59:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 13, թ. 4:
ՀԱԱ, ֆ. 200, ց. 2, գ. 34, թ. 2:
ՀԱԱ, ֆ. 222, ց. 1, գ. 24, III մաս, թ. 398, ց. 2, գ. 11, թ. 2, 80, 102-103:
ՀԱԱ, ֆ. 275, ց. 5, գ. 68, թ. 1-4:
«Հայրենիք» ամսագիր, Բոստոն, 1924, դեկտեմբեր:
Հայրունի Ա., Հայկական խնդիրը Գերմանիայի արտաքին քաղաքականության մեջ 1918 թվականին, Եր., 2013:
Պետրոսյան Գ., Անդրկովկասը դիվանագիտական հորձանուտում. հայոց անկախ պետականության կերտումը (1917 թ. փետրվար – 1918 թ. հունիս): Եր., 2018:
Սարգսյան Ե., Դավադիր գործարք. Հայաստան - Ռուսաստան - Թուրքիա, Եր., 1994:
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
